«επαναστατική γυμναστική»;

Τι σημαίνει «επαναστατική γυμναστική»; 

αυτό;

ή μήπως... 

αυτό ( το ‘Κάντε το με ένα…καρπούζι’, που προτείνει η γυμνάστρια);

Η κατάστασή μας σήμερα, λέει ο Ζίζεκ, είναι ακριβώς το αντίθετο από το πρόβλημα του 20ου αιώνα όταν «ξέραμε τι έπρεπε και θέλαμε να κάνουμε-να εγκαθιδρύσουμε την δικτατορία του προλεταριάτου κλπ» αλλά περιμέναμε την κατάλληλη στιγμή ενώ σήμερα «δεν ξέρουμε τι πρέπει να κάνουμε αλλά πρέπει να δράσουμε γιατί οι συνέπειες της αδράνειας θα είναι καταστροφικές». Ακριβώς ότι συμβαίνει στην Ελλάδα σήμερα. Μια διαρκής επαναστατική γυμναστική με κόστος για όλους μας χωρίς κατεύθυνση και στόχο και με προδιαγεγραμμένο αποτέλεσμα: την αναπαραγωγή των αδιεξόδων!

http://www.tovima.gr/opinions/article/?aid=374001

Αφού, ανέφεραν ότι “ως στρατηγοί δεν μπορούν να δώσουν εντολή χωρίς στρατιώτες”, λες και το συνδικαλιστικό κίνημα είναι σαν επιτραπέζιο παιχνίδι στρατηγικής, αφού κατηγόρησαν τους συναδέλφους ότι δεν συμμετέχουν στα επαγγελματικά σωματεία τους, λες και δεν είναι οι ίδιοι υπεύθυνοι για την απαξίωση και τον εκφυλισμό του συνδικαλιστικού κινήματος, βαφτίζοντας με αυτό τον τρόπο τον εαυτό τους από θύτες σε θύματα, έφτασαν στο σημείο να  θεωρούν ως «επαναστατική γυμναστική» την απεργία.

http://www.902.gr/eidisi/aytoapasholoymenoi/54835/grammateia-messinias-tis-paseve-anakoinosi-me-aformi-tin-episkepsi

Τι σημαίνει «επαναστατική γυμναστική», που σαν  μεταφορική έκφραση ειρωνείας και αποδοκιμασίας, χρησιμοποιείται από αυτούς που υπερασπίζονται το σύστημα χαρακτηρίζοντας την δράση αυτών που δεν αμφισβητούν σε κάθε περίπτωση το σύστημα; Το τι ερμηνεία μπορεί να δεχτεί η λέξη «επαναστατική»,το ένα μέρος του δίπτυχου στον όρο, δεν είναι καθόλου δεδομένο. Αλλά ας δεχτούμε για συντομία ότι «επαναστατική» υπονοεί ανατροπή του καπιταλιστικού συστήματος. Τι σημαίνει «γυμναστική», τώρα;

Καταρχήν ο όρος γυμναστική, ως προπόνηση, ως προετοιμασία πριν την επικείμενη μάχη, είναι ένα βασικό προαπαιτούμενο για μια καλύτερη απόδοση στην μάχη, αυξάνει τις πιθανότητες νικηφόρου αποτελέσματος.

Μετά, η γυμναστική, γενικά ως άσκηση, είναι ένα βασικό προαπαιτούμενο για την διατήρηση της σωματικής και ψυχικής υγείας του ατόμου. Περιορίζει το βάρος, λειτουργεί προληπτικά και μειώνει τον κίνδυνο μιας δέσμης παθήσεων (καρδιαγγειακών, εγκεφαλικών  επεισοδίων, αρθρίτιδας διαβήτη, ορισμένων ειδών καρκίνου, κ.α.), δυναμώνει τους μύες, βελτιώνει τη διάθεση, αυξάνει την ενέργεια (συμπεριλαμβανόμενης και της σεξουαλικής). 

Επιπρόσθετα, η άσκηση μπορεί να είναι ένα είδος απόλαυσης.  Εκτός του ότι μπορεί να αποτελέσει και αφορμή για κοινωνική επαφή (όταν ασκείται το άτομο παρέα με άλλα) – γενικά, αυξάνει την λειτουργία της Σεροτονίνης στον εγκέφαλο λειτουργώντας κατασταλτικά σε σχέση με την κατάθλιψη. Και στις δυο περιπτώσεις αυξάνει την πιθανότητα ψυχολογικής ευφορίας.

Κάποιοι εθίζονται και αποκτούν εξάρτηση με την γυμναστική γι αυτό τον λόγο, αυξάνει το επίπεδο και την δραστικότητα της Ντοπαμίνης στον εγκέφαλο - όποτε έχουμε να κάνουμε με είδος γυμναστικού φορμαλισμού - «γυμναστική για γυμναστική», ας πούμε.

Νοηματικές χροιές της «προπόνησης για την επικείμενη μεγάλη μάχη», της «συντήρησης του σώματος σε καλύτερη φόρμα», της «γυμναστικής για γυμναστική» συνυπάρχουν στον όρο ‘επαναστατική γυμναστική’, εννοούμενης ως μια πολιτική έκφραση που χρησιμοποιείται καταχρηστικά στον αστικό τύπο για να περιγράψει κινητοποιήσεις που στρέφονται εναντίον της μιας ή της άλλης πολιτικής του συστήματος χωρίς όμως να μπορούν να φέρουν αποτέλεσμα (κι εδώ έγκειται η ειρωνεία), άλλο από το να προκαλούν  οριακή διατάραξη των κύκλων λειτουργίας του που κάλλιστα αφομοιώνονται από αυτό. Από μια πλευρά, κατά τους συστημικούς χρήστες του όρου, είναι μια άσκηση  η οποία, δεν έχει λόγο να συμβαίνει άλλον από το να ικανοποιεί την επιθυμία για διαμαρτυρία κάποιων μειονοτήτων, διαταράσσοντας την ηρεμία της πλειονότητας που είναι ικανοποιημένη, ή τους φαίνεται ωσάν να είναι, με το σύστημα. Κατά αυτούς τους χρήστες του όρου, οι οποίοι συνήθως παρακολουθούν το πολιτικό γίγνεσθαι από ασφαλή απόσταση, η πρακτική αυτή δεν συνιστά κάτι περισσότερο από μιαν εκνευριστική  πολιτική παρενόχληση.

Από την άλλη πλευρά, για αυτούς που δεν είναι και τόσο φιλικά προσκείμενοι στο σύστημα και οι οποίοι, μη βλέποντας θετικό αποτέλεσμα από κινήσεις διαμαρτυρίας, υποφέρουν από μια δόση κυνισμού, ‘επαναστατική γυμναστική’ είναι το τέντωμα των μυών κάποιων θερμόαιμων αιθεροβαμόνων, αυτών που θεωρούν ότι ‘ασκούνται επαναστατικά’ όταν το μόνο που κάνουν είναι να δημιουργούν μια ευκαιρία εκτόνωσης και κατ’ αυτόν τον τρόπο να λειτουργούν σαν ασφαλιστική βαλβίδα για το σύστημα.

Είναι γεγονός  ότι οι κινητοποιήσεις που χαρακτηρίζονται ως «επαναστατική γυμναστική» έχουν μια παράπλευρη χρησιμότητα για τους αστούς που τις παρακολουθούν και τις αναλύουν επιμελώς. Παρέχουν ανατροφοδότηση στο σύστημα που βοηθά στην εκτίμηση των αντοχών του πληθυσμού σε σχέση με τις πολιτικές που τον εξαθλιώνουν. Οι αστοί βέβαια με διάφορους τρόπους μας λένε πως δεν ωφελεί σε τίποτε , ότι στην καλύτερη περίπτωση αποτελεί προώθηση συντεχνιακών συμφερόντων, και γενικά μόνο ζημία κάνει. Πίσω από αυτά βέβαια και με δοσμένη την κοινή  (δική τους και δική μας) συνειδητοποίηση ότι, εφόσον αυτές οι κινητοποιήσεις που οι ίδιοι μπορούν να χαρακτηρίζουν με τον υπό συζήτηση όρο, δεν τους εμποδίζουν να επιβάλουν κόλαση στους καθυποτακτους τους, έρχεται συνακόλουθη και η εκτίμηση τους ότι δεν ωφελεί κανέναν – ούτε εκείνους που «ασκούνται επαναστατικά». Διότι το αποτέλεσμα είναι η ζημιά στην οικονομία και η χειροτέρευση των όρων επιβίωσης τους οποίους μάταια (πάντα κατά την ίδια αστική αντίληψη) οι "επαναστατικά ασκούμενοι" αντιπαλεύουν.   

Τίθεται τώρα το ερώτημα: Έχουμε άραγε φτάσει στο σημείο όπου δεν μπορούμε παρά να συμφωνήσουμε με την εκτίμηση των αστών που λέει έμπρακτα αυτό που θα συμπύκνωνε η φράση:  «η επαναστατική σας γυμναστική, οι αγώνες σας, δεν μας πτοούν. Προχωράμε ακάθεκτοι». Έχουμε φτάσει το οριακό σημείο όπου διαπιστώνουμε αντάμα με τους αστούς ότι η εργατική τάξη αδυνατεί να διεξάγει έστω  και αμυντικό πόλεμο; Κι αν δεν μπορεί, ή δεν ξέρει πώς να αμύνεται, λογικό είναι να ισχυριστεί κάποιος πως δεν ξέρει ούτε μπορεί να αντεπιτίθεται και γενικά να επιτίθεται. Αν πράγματι πάσχει από ένα είδος ανικανότητας, τι φταίει; Φταίει μήπως ότι ενώ κάποτε   «ξέραμε τι έπρεπε και θέλαμε να κάνουμε-να εγκαθιδρύσουμε την δικτατορία του προλεταριάτου κλπ»; Τώρα δεν ξέρουμε; Όχι. Μάλλον το αντίθετο ισχύει.

Σήμερα, σε σύγκριση με τον περασμένο αιώνα,  η επαναστατική πρωτοπορία του εργατικού κινήματος είναι σε καλύτερη θέση να ξέρει τι πρέπει να κάνει. Έχει περισσότερη πείρα, περισσότερη γνώση για το τι είναι εφικτό, περισσότερη πείρα από το ποιες συμμαχίες οδήγησαν και μπορούν να οδηγήσουν σε υπονόμευση της επαναστατικής προοπτικής και ποιες όχι, περισσότερη πείρα για το βαθμό θνησιγένειας μιας προτεινόμενης συμμαχίας, για το πότε μια συμμαχία μπορεί να εξελιχτεί σε παγίδα. Έχει μερικές, αν όχι πλήρεις, εκτιμήσεις για το τι πρακτικές στο χτίσιμο του σοσιαλισμού εγκυμονούν αντεπανάσταση. Παρ’ όλα αυτά, δεν είναι ακόμα λυμένο το προβλημα του τι «πρέπει να κάνουμε» στις σημερινές συγκυρίες, και η λύση του δεν θα μπορούσε να είναι  σήμερα προφανέστερη απ’ ότι ήταν σε οποιαδήποτε φάση του περασμένου αιώνα. Η κάθε εποχή παρουσιάζει το προβλημα με τους δικούς της όρους που φυσικά απαιτούν εκτιμήσεις ως προς το ποία προσέγγιση είναι η πλέον ενδεδειγμένη.

Το υπόλοιπο της φράσης που αποδίδεται στον Ζιζεκ συνιστά την παρατήρηση ότι ενώ σήμερα «δεν ξέρουμε τι πρέπει να κάνουμε», εντούτοις «πρέπει να δράσουμε γιατί οι συνέπειες της αδράνειας θα είναι καταστροφικές». Το νόημα αυτής της ρήσης είναι ότι η δράση μας (εφόσον δεν ξέρουμε τι να κάνουμε για να λύσουμε το προβλημα του πώς να πραγματοποιήσουμε την επανάσταση, και δρούμε μόνο επειδή η αδράνεια θα ήταν ακόμα πιο καταστροφική), είναι μάλλον άλογη. Στην ουσία σημαίνει ότι απλά αντιδρούμε ανακλαστικά στο ερέθισμα (στην πολιτική πρόκληση) για να δείξουμε ότι δεν είμαστε κλινικά νεκροί, χωρίς βέβαια να μπορούμε να εξουδετερώσουμε αυτό που προκαλεί το ερέθισμα.

Και είναι αυτό το σημείο στο οποίο ενώνεται σε ένα δηλητηριώδες μείγμα η οπορτουνιστική αντίληψη ότι δεν ξέρουμε που πάμε και ο χλευασμός των αστών ότι με την δράση μας κατεβαίνουμε και οδεύουμε σε δρόμο προς το πουθενά…