Alain Badiou, ‘Η Σύγχρονη Ανικανότητα μας’

(Αναδημοσίευση)

Θεωρώ πολύ σημαντική αυτήν την παρέμβαση του Alain Badiou στον προβληματισμό για την κρίση, την κατάσταση του κινήματος στην Ελλάδα, και όχι μόνο. Έχω υπόψη μου ότι αποσπάσματα του σχετικού κειμένου ‘Our contemporary impotence’ εχουν μεταφραστει με τίτλο Η Σύγχρονη Αδυναμία μας. Θεώρησα όμως ότι θα ήταν χρήσιμο να μεταφραστει το ίδιο κείμενο στο σύνολο του στην ελληνική. Αυτό ήταν ο βασικός λόγος για τον οποίο το μετάφρασα από τα Αγγλικά (και πολύ λιγότερο οι κάποιες περιπτώσεις στις οποίες η ερμηνευτική προσέγγιση μου στο κείμενο διέφερε από αυτή των αποσπασμάτων του που προανέφερα – κάτι που είναι φυσικό να προκύψει σε δυο διαφορετικές μεταφράσεις του ίδιου κειμένου). Red Rock Views

πάντα ένα ζήτημα του κομμουνισμού

 «Από τον Σπάρτακο ως τον Μάο (όχι το Μάο του κράτους, ο οποίος υπάρχει επίσης, αλλά τον επαναστατικά ακραίο, περίπλοκο Μάο), από τις ελληνικές δημοκρατικές εξεγέρσεις έως την παγκόσμια δεκαετία 1966-1976, ήταν και είναι, υπό αυτή την έννοια, ένα ζήτημα του κομμουνισμού. Θα είναι πάντα ένα ζήτημα του κομμουνισμού, ακόμη και αν η λέξη, λερωμένη, αντικατασταθεί από κάποιο άλλο χαρακτηρισμό της έννοιας που καλύπτει, η φιλοσοφική και έτσι αιώνια έννοια της επαναστατικής υποκειμενικότητας». [Alain  Badiou]

Ο Μπαντιού ξέρει ήδη κι αυτό που ένας άλλος, του οποίου τα ονόματα είναι πολλά, θα πρόσθετε εδώ: ότι μόλις τώρα (και με το «τώρα» εννοείται η περίοδος από τη βιομηχανική επανάσταση έως αυτή την τρέχουσα στιγμή, όπου ο χρόνος έχει απογυμνώσει τη σύνδεση της ταξης των μοχθούντων πληβείων με τη θέση που κατέχει στις σχέσεις παραγωγής και της χειραφέτησής της  με την αλλαγή των σχέσεων αυτών) κατέστη δυνατόν να υπάρξει μια κοινωνία χωρίς τάξεις, που να βασίζεται σε θεμέλια κατω από το οποία βρίσκονται τα απομεινάρια της κατάχρησης ανθρώπου απο άνθρωπο, θαμμένα.

❇❇❇

'From Spartacus to Mao (not the Mao of the State, who also exists, but the rebellious extreme, complicated Mao), from the Greek democratic insurrections to the worldwide decade 1966-1976, it is and has been, in this sense, a question of communism. It will always be a question of communism, even if the word, soiled, is replaced by some other designation of the concept that it covers, the philosophical and thus eternal concept of rebellious subjectivity'.
----------

Alain  Badiou,  D'un  desastre  obscur:  Sur  la  fin  de  la  verite d'Etat  (La  Tour  d'Aigues:  De  l'Aube,  1998),  p14. 
Quoted in Bruno Bosteels, The actuality of Communism,    p276

Alain Badiou, ‘Η Σύγχρονη Ανικανότητα μας’

Θεωρώ πολύ σημαντική αυτήν την παρέμβαση του Alain Badiou στον προβληματισμό για την κρίση, την κατάσταση του κινήματος στην Ελλάδα, και όχι μόνο. Έχω υπόψη μου ότι αποσπάσματα του σχετικού κειμένου ‘Our contemporary impotence’ έχουν μεταφραστή με τίτλο Η Σύγχρονη Αδυναμία μας. Θεώρησα όμως ότι θα ήταν χρήσιμο να μεταφραστει το ίδιο κείμενο στο σύνολο του στην ελληνική. Αυτό ήταν ο βασικός λόγος για τον οποίο το μετέφρασα από τα Αγγλικά (και πολύ λιγότερο οι κάποιες περιπτώσεις στις οποίες η ερμηνευτική προσέγγιση μου στο κείμενο διέφερε από αυτή των αποσπασμάτων του που προανέφερα – κάτι που είναι φυσικό να προκύψει σε δυο διαφορετικές μεταφράσεις του ίδιου κειμένου). Red Rock Views

Radical thinkers: Alain Badiou's Ethics

στο νέο τους προορισμό το γένος των ιρίδων.

 

Δυο αποσπάσματα απο το κείμενο 

A.Badiou—«Prose pour des Esseintes»

στο waltendegewalt

[...] Μια απεργία ξεκινά ως αποτέλεσμα μιας τοπικής διαδικασίας που αποτυπώνει έναν συσχετισμό δυνάμεων (αίτημα για αύξηση μισθών, αντίθεση στο κλείσιμο ενός εργαστηρίου, μιας μονάδας, κ.λπ.) και η οποία δεν εξέρχεται από το πλαίσιο τού πεπερασμένου. Ωστόσο, προϋπόθεση τής δυνατότητας υλοποίησης τέτοιων δράσεων είναι η ύπαρξη ενός «υπόβαθρου» ικανοτήτων που παραμένουν λανθάνουσες και απαρατήρητες. Αυτές οι ικανότητες — θα μπορούσαμε να τις αποκαλέσουμε «εργατική δράση», «αλληλεγγύη», «ξεσηκωμός» κ.ο.κ. — θα οδηγήσουν σε συγκεκριμένες επινοήσεις και καινοτομίες που θα χρησιμοποιηθούν και θα αναπτυχθούν εν συνειδήσει τής υποκείμενης-υποκειμενικής απειρότητας στην οποία παραπέμπουν. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, τα άτομα που απεργούν μετατρέπονται σε «απεργούς», προσχωρώντας δηλ. στο «υπόστρωμα» τής δράσης. Και είναι γνωστό τοις πάσι ότι αυτό ακριβώς εξηγεί γιατί είναι τόσο δύσκολο να τερματιστεί μια πραγματική απεργία. Ο τερματισμός της ισοδυναμεί με τον ενταφιασμό τού απείρου. Ό,τι ήρθε στο φως ως αποτέλεσμα τής δράσης των εργατών-απεργών δεν μπορεί να συγκριθεί στα μάτια τους με τους συγκεκριμένους στόχους που είχαν αρχικά τεθεί.

※※※※※※※※※※※※※※※※※※※※

 

※

[...] 
 Σ’ ένα νησί ναι στον άνεμο μεστό από βλέμμ’ αθέατο ανοίγοντας χωρίς μιλιά τ’ άνθη όλα γέμιζαν

Ώσπου πελώρια καθένα τους αρμονικά κοσμούνταν με χείλι λαμπρό απ’ τα περβόλια χώρια.

Δόξα τού αρχαίου ίμερου των ιδεών αγάλλετο το είναι μου, καθώς γεννιότανε στο νέο τους προορισμό το γένος των ιρίδων.

Το αρχαίο άνθος πρέπει να ανοίξει, ώσπου κάποια στιγμή, πελώριο, να γίνει σύμμορφο με την απειρότητα τού υποκειμένου και να αποχωριστεί απ’ τον παμπάλαιο κήπο. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι το πρόβλημα στο οποίο αναφέρεται το «άνοιγμα» τού άνθους είναι αυτό των «μεταρρυθμίσεων», με την καλή έννοια τού όρου (δηλαδή, να υπάρχει, τουλάχιστον, ένα σύστημα δημόσιας υγείας και δημόσιας παιδείας άξια τού ονόματος τους, κ.λπ.). Είναι, όμως, εντελώς διαφορετικό το ζήτημα τού αποχωρισμού, τής δυνατότητας μιας άνθησης που δεν εξαρτάται από τον παλιό κήπο. Η εμμένεια των αληθειών έγκειται λοιπόν στο εξής: υπό το πρίσμα μιας αλήθειας, θα αντιμετωπίζουμε τον κόσμο με τέτοιο τρόπο ώστε αυτός να διευρύνεται και να μετασχηματίζεται, ενώ συγχρόνως θα αναλαμβάνουμε τον σχεδιασμό και την ευθύνη τού έργου τού αποχωρισμού. Αυτή είναι η εκ των ων ουκ άνευ προϋπόθεση για την αποδέσμευση μιας νέας υποκειμενικότητας η οποία δεν αποβλέπει απλώς και μόνο στην καταστροφή τού παλιού κόσμου, αλλά και στην αληθινή του σωτηρία. Ως προς το σημείο αυτό, ο ποιητής εκφράζεται με μεγάλη ακρίβεια: το όλο ζήτημα περιστρέφεται γύρω από την ανάγκη ο «αποχωρισμός» να είναι λαμπρός, διαυγής· δηλαδή, απαιτείται να μην είναι βίαιος αφανισμός, αλόγιστη καταστροφή, επιπόλαιο ξερίζωμα, αλλά μέσα από τον χωρισμό να διατηρείται ό,τι υπέροχο, χρήσιμο και ενδιαφέρον υπάρχει στο παλιό άνθος. Με άλλα λόγια, ο χωρισμός θα είναι φως, και όχι σκοτεινή βία. Αιώνιο πρόβλημα και πρόβλημα τού αιώνα.

(μορφοποίηση με έντονα και μεγάλα γράμματα απο red rock. drawings by Matisse (top drawing via waltendegewalt)) 

ΜΠΑΝΤΙΟΥ Το κριτήριο που αυτές οι εμπειρίες είχαν ορίσει για τις ίδιες ήταν εντελώς διαφορετικό.

Ωστόσο, ο απολογισμός των κομμουνιστικών καθεστώτων είναι καταστροφικός...

«Ας υπενθυμίσουμε πως αυτά τα καθεστώτα δεν έπεσαν ύστερα από κάποιον λαϊκό ξεσηκωμό, από μια μεγάλη εξέγερση, αλλά με την απόφαση των ανθρώπων που βρίσκονταν στον μηχανισμό αυτών των καθεστώτων, των κυβερνήσεων. Η βούληση των λαών δεν ήταν καθοριστική. Καλύτερα θα ήταν να υπήρχαν λαϊκές εξεγέρσεις: θα προέκυπταν από ιδέες ως μια διεκδίκηση εσωτερικής μεταμόρφωσης του κομμουνιστικού κόμματος. Οσο για τον απολογισμό, αν κρίνετε τις κομμουνιστικές εμπειρίες σύμφωνα με δύο κριτήρια, της οικονομικής αποτελεσματικότητας και των πολιτικών ελευθεριών, τότε έχουν χάσει εξ αρχής, γιατί πρόκειται για κριτήρια αξιολόγησης του δυτικού κόσμου. Το κριτήριο που αυτές οι εμπειρίες είχαν ορίσει για τις ίδιες ήταν εντελώς διαφορετικό. Επιζητούσαν να εφεύρουν και να αναπτύξουν μια συλλογική πραγματικότητα που δεν θα βασιζόταν στην ιδιωτική ιδιοκτησία. Είναι σαφές πως τα μέσα που μεταχειρίστηκαν ήταν καταστροφικά. Πρέπει όμως να απορρίψουμε το ίδιο το σχέδιο; Αντιθέτως! Θα πρέπει οπωσδήποτε να κρατήσουμε την ιδέα μιας κοινωνίας η μηχανή της οποίας δεν είναι η προσωπική ιδιοκτησία, ο εγωισμός και η απληστία. Σήμερα κάνουμε δήθεν σαν να ανακαλύπτουμε πως οι διοικητές των τραπεζών και οι μεγαλύτεροι πελάτες τους έχουν εμμονή με τα κέρδη. Ωστόσο, το κέρδος ως κινητήρια μηχανή της κοινωνικής ζωής είναι ακριβώς αυτό που το κομμουνιστικό σχέδιο θέλει να εξαφανίσει από την ανθρωπότητα».

Ολες οι προσπάθειες απέτυχαν, στοιχίζοντας τη ζωή πολλών ανθρώπων...

«Περισσότερο από την οικονομική αποτυχία, αυτό που θεωρώ σημαντικό είναι ο πολιτικός απολογισμός. Μετά την αιματηρή καταστολή των εργατικών εξεγέρσεων, τον 19ο αιώνα, οι επαναστάτες των αρχών του 20ού είχαν την εμμονή της νίκης. Μια επανάσταση μπορεί να θριαμβεύσει τελικά; Ο Λένιν απάντησε μιλώντας για οργάνωση, σιδηρά πειθαρχία, κόμμα. Πράγματι, η Κομμούνα απέτυχε, αλλά η Σοβιετική Ενωση διατηρήθηκε. Μόνο που οι αποτελεσματικές μορφές οργάνωσης για να καταλάβεις την εξουσία φάνηκαν ακατάλληλες για τη διαχείριση μιας χώρας σε καιρό ειρήνης. Δεν μπορούμε να διαχειριζόμαστε τη γεωργία ή τη βιομηχανία με στρατιωτικές μεθόδους. Δεν μπορούμε να αποκαταστήσουμε την ειρήνη σε μια κολεκτιβίστικη κοινωνία με την κρατική βία. Επομένως, αυτό που πρέπει να καταγγείλουμε είναι η επιλογή της οργάνωσης μέσα από το κόμμα».

Απόσπασμα από δημοσίευση στην ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ μέρους μιας συνέντευξής του ΑΛΕΝ ΜΠΑΝΤΙΟΥ στην εφημερίδα «Λιμπερασιόν»

Η πολιτική ως κάτι συναρπαστικό δεν είναι καλή προσέγγιση."

σχολιο στο αρθρο ανυπομονησία στο Lenin Reloaded

Απαντώντας στο ερωτημα αν είναι μικροαστική ανυπομονησία να "τα θέλουμε όλα και να τα θέλουμε τώρα", η απάντηση του Lenin Reloaded  ήταν:

Η φράση αυτή είναι φράση του Μάη του 1968. Τι άλλαξε ο Μάης του 1968; Τι πήραν αυτοί που "τα θέλανε όλα και τα θέλανε τώρα;" Και ποιοι ήταν αυτοί που τα "θέλανε όλα και τα θέλανε τώρα" ταξικά; Αναμφίβολα, οι Ντανιέλ Κον Μπεντί, οι Αντρέ Γκλυκσμάν, οι Μπερνάρ Ανρί Λεβί κέρδισαν άφθονα υλικά αγαθά και έκαναν μια ωραιότατη καριέρα εκμεταλλευόμενοι το Μάη. Αυτό ήταν λοιπόν το ζητούμενο;

Γράφει σχετικά ο Μπαντιού για τους "επαναστάτες" που έγιναν το νέο αστικό κατεστημένο:

         "υπήρχε η εσφαλμένη κατανόηση της συγκυρίας, η οποία οδήγησε είτε σε μπλοκαρισμένη φιλοδοξία, είτε στην συνειδητοποίηση ότι θα χρειαζόταν πολύς κόπος και δουλειά σε μια κατάσταση που δεν υποσχόταν σχεδόν τίποτε. Μπορούσες να τους δεις με μπαλζακικούς όρους, σαν φιλόδοξους νέους που νόμιζαν ότι θα καταλάμβαναν το Παρίσι χάρη στον επαναστατικό ενθουσιασμό, αλλά έφτασαν να συνειδητοποιήσουν ότι τα πράγματα ήταν μάλλον πιο πολύπλοκα. Απόδειξη αυτού ήταν ότι ένας μεγάλος αριθμός των ανθρώπων αυτών βρήκαν θέσεις εξουσίας αλλού, στην ψυχανάλυση, στα ΜΜΕ, ως φιλοσοφικοί σχολιαστές, και λοιπά. Η απόσυρσή τους δεν πήρε την μορφή του “θα επιστρέψω στην ανωνυμία” αλλά αυτή του “δεν έπαιξα το σωστό χαρτί, θα δοκιμάσω ένα διαφορετικό.”"

"Συμπερασματικά, θα έλεγα ότι η Gauche Proletarienne στιγματίστηκε από τρία χαρακτηριστικά: πρώτον, μια είδους ΑΝΥΠΟΜΟΝΗ μεγαλομανία σε ό,τι αφορά την πορεία της ιστορίας, μια πεποίθηση ότι οι μαοϊστές ήταν σε θέση να καταλάβουν την εξουσία ή τουλάχιστον να ανατρέψουν την υπάρχουσα κατάσταση ταχύτατα. Δεύτερον, ήταν υπερβολικά ιδεολογικοποιημένοι. Αυτό που πήραν από την (κινεζική) πολιτισμική επανάσταση ήταν η ιδέα ότι η ιδεολογία και η προσωπική επανεκπαίδευση είχαν το πάνω χέρι —κάτι το οποίο τους οδήγησε να εξαπολύσουν μια σειρά από γκροτέσκες εκστρατείες, εντελώς αποκομμένες από την πραγματικότητα, από καθαρό ιδεολογισμό, από ένα ριζοσπαστισμό που ήταν σφοδρός και και κατά φαντασίαν σε ίσο βαθμό. Θυμάμαι πώς, υπερεκτιμώντας τον ρόλο της ιδεολογίας, δημιούργησαν "απολίτικες" επιτροπές πάλης στο Renault Billancourt. Έφτασαν στο χείλος του ένοπλου αγώνα, και την στιγμή που αποτραβήχτηκαν φοβισμένοι, άρχισαν επίσης και οι στροφές 180 μοιρών, οι οποίες εντάχθηκαν σε μια ρητορική συμπόνοιας και μετάνοιας: “κοιτάξτε πού κοντέψαμε να φτάσουμε.”

" Όσο με αφορά, έκανα μια μόνιμη δέσμευση, δεν ήταν κάποιου είδους νεανική φάρσα. Ο δικός τους τρόπος δράσης ήταν τυχοδιωκτικός και εσφαλμένος, αλλά ήταν ταυτόχρονα συναρπαστικός· ένα είδος πολιτικής που ήταν ταυτόχρονα μόδα, και που οι προσωπικές της ρίζες δεν πήγαιναν στην πραγματικότα πολύ βαθιά. Όλα αυτά τα χαρακτηριστικά της GP συνετέλεσαν στις εντυπωσιακές ανατροπές που βλέπουμε τώρα. Η πολιτική ως κάτι συναρπαστικό δεν είναι καλή προσέγγιση."

υγ

ιδιαίτερο ενδιαφέρουσα, μεταξύ άλλων, ήταν και η παρέμβαση του "red snapper" την οποία θα δημοσίευα εδώ μαζί με απαντήσεις σ' αυτήν , αν είχα την άδεια του