Τα μαχαίρια έξω; [σκεφτόμενος φωναχτά]

Διαβάζοντας σχόλια στο διαδίκτυο προχτές το βράδυ, μου μεταφέρθηκε έντονα μια περιρρέουσα εντύπωση ότι κάτι κυοφορείται με αφορμή την κατάσταση του Νίκου Ρωμανού. Ότι το κράτος έχει «τα μαχαίρια  έξω», ακονισμένα κι έτοιμα. Ότι θα τρέξει κάτι σαν την εξέγερση του 2008, ή ακόμα πιο δραματικά, θα έχουμε επανάληψη του Πολυτεχνείου. Κάποιοι προβλέπουν μια τέτοια επανάληψη να πάρει την μορφή της φάρσας, άλλοι, μιαν επανεπίσκεψη της ιστορίας σαν τραγωδία.

Δηλαδή, υπονοείται ότι μια εξέγερση, αν συμβεί, και με τέτοιο παθητικό στην οργάνωση της εργατικής τάξης, θα εξελιχτεί σε απεγνωσμένο ή άπελπι γιουρούσι και, τελικά, σε μαυρο-κόκκινη μαρμελάδα στο ψωμί αυτών που ζητούν ευκαιρία να δώσουν λύση εκτροπής στο οικονομικό, πολιτειακό, και γενικά, στο πολιτικό αδιέξοδο των αστών, ή των κυβερνητών τους στο πηδάλιο ενός σαπιοκάραβου που έχει "κάτσει" σε ξέρα, ενώ η θύελλα μαίνεται ακόμα.

Δεν γνωρίζω τις εξελίξεις μετά το λιποθυμικό επεισόδιο του Νίκου Ρωμανού, αλλά φαίνεται προφανές ότι, όποια και να είναι η έκβαση του δράματος, ή κυβέρνηση θα συνεχίσει να είναι γαντζωμένη στο πόστο της - θέλει να συνεχίσει να κυβερνά εφόσον δύναται. Και προφανές είναι επίσης ότι σφυγμομετρεί για να εκτιμήσει τα όρια ανοχής της εγκληματικής κι ανάλγητης συμπεριφοράς της. Θα πράξει ανάλογα με την εκτίμηση της. Αν κρίνει ότι μπορεί να αφομοιώσει τους κραδασμούς αντίδρασης, θα αφήσει τον Ρωμανό στην μοιραία τύχη του... . Έτσι, θα μπορεί να πει «δεν ενδίδω, και τον αφήνω στην τύχη του γιατί του αξίζει», επιβεβαιώνοντας την δύναμη της. Το γράφω αυτό με συναίσθηση του δράματος που βιώνει πρώτιστα  ο ίδιος, αλλά και των υπολοίπων, όχι απλά συγγενών, φίλων, υποστηρικτών κ.α., αλλά όλων των Ελλήνων, ως θεατών,  για τους οποίους, όμως, ο ό μη γένοιτο χαμός του απεργού πείνας θα είναι απώλεια σε βαθμό εθνικής τραγωδίας, γιατί θα είναι υβρις και προσβολή, και όχι απλά μια ακόμα, αλλά γιατί, σαν τέτοια, θα εστιάζει βάλλοντας κατά  του πολιτισμού τους.

Αν, απο την άλλη, κρίνει πως η αντίδραση θα είναι προβληματική, τότε θα την μετριάσει, επιβάλλοντας υποχρεωτική σίτιση μέσω παρεντερικής θρέψης, παρά τη δεδηλωμένη αντίθεση του Νίκου Ρωμανού σε τέτοιο ενδεχόμενο, – άλλωστε γι αυτό έχει έτοιμη την εισαγγελική εντολή που δόθηκε απο την 19η μέρα της απεργίας πείνας του Ρωμανού. Έτσι, θα μπορεί να πει «δεν ενδίδω, αλλά δεν τον αφήνω και να πεθάνει», επιβεβαιώνοντας πάλι την δύναμη της. Αν και τα περιθώρια μιας τέτοιας παρέμβασης στενεύουν δραματικά, με δοσμένη την οριακά κρίσιμη κατάσταση υγείας του Ρωμανού .

Τώρα - 

αν διάβασες το Ριζοσπάστη σήμερα και χτες,  θα σχημάτισες τη εντύπωση ότι το ζήτημα Ρωμανού δεν είναι το σημαντικότερο τρέχον. Η εναντίωση κατά της νέας δέσμης μέτρων, με επίκεντρο το ασφαλιστικό, είναι στην κορυφή της τρέχουσας ατζέντας. Και μάλλον έχει δίκιο.

Δεν θα κάνω μαντικές προβλέψεις. Θα χρησιμοποιήσω μερικά ‘αν’ για να επάγω τα αντίστοιχα ‘τότε’.

Στο ιδιο θέμα, έγραψε πρόσφατα ο Ν. Μπογιόπουλος ότι 

«Σε συνθήκες που η δημοκρατία των λίγων υποδύεται των φύλακα–άγγελο των πολλών (που τους ξεζουμίζουν οι λίγοι), σε συνθήκες που αυτή η δημοκρατία απογυμνώνεται πλήρως από την όποια βολταιρική καταγωγή της και αρχίζει σκόπιμα να «μπερδεύει» την τιμωρία με την εκδίκηση, είναι στοιχειώδης δημοκρατική άμυνα η εναντίωση στον δυνατό τη στιγμή που επιδιώκει να οικοδομήσει ένα καθεστώς όπου θα έχει εξουσία «ζωής ή θανάτου» απέναντι στον οποιονδήποτε – φυλακισμένο μάλιστα – αντίπαλό του.

Αν του επιτραπεί αυτή η ευχέρεια τότε, στην ουσία, εκείνο που παρέχεται στον εκάστοτε (οικονομικά, πολιτικά, κατασταλτικά) ισχυρό μέσα στο σύστημα της εκμετάλλευσης, είναι να ορίζει όχι μόνο τι είναι «εγκεκριμένο» και τι όχι. Εκείνο που του παρέχεται είναι το «δικαίωμα» να αποφασίζει με όρους «ζωής ή θανάτου» απέναντι σε ό,τι δεν εγκρίνει.

Αλλά από το σημείο αυτό και μετά είναι που ξεκινά ο φασισμός».

Συμφωνώ, και θα έλεγα πώς ο φασισμός έχει ήδη ‘ξεκινήσει’ . Είναι μαζί μας. Η κυβέρνηση, και πίσω της η τάξη που της υπαγορεύει πολιτική, ασκεί ήδη ‘το «δικαίωμα» να αποφασίζει με όρους «ζωής ή θανάτου»’ κι όχι μόνο για ότι δεν εγκρίνει αλλά και για ακριβώς ότι εγκρίνει (αυτή και το ταξικό αφεντικό της) - να αποφασίζει για την κάθε πτυχή της καθημερινότητας μας την οποία μεταβάλει σε κόλαση. Έχει όλους τους κατασταλτικούς μηχανισμούς να το επιβάλει με ωμά φυσική βία, έχει όλους τους λιγότερο ορατούς αλλά ασύγκριτα πιο δηλητηριώδεις τρόπους να το επιβάλει με ψυχολογική βία στην συνείδηση των καθυπότακτων της σαν αναπόφευκτο δράμα.

Χρειάζεται λοιπόν πολιτειακή εκτροπή τώρα;

Αν ναι, τότε πρέπει να δεχτούμε ότι η άρχουσα τάξη έχει εξαντλήσει τα περιθώρια να υλοποιεί την στρατηγική της με κοινοβουλευτικό προπέτασμα. Γιατί όμως; Απο τι θα κινδύνευε τάχα το σύστημα. Από την άνοδο του Σύριζα; 

Μια πολιτειακή εκτροπή (η οποία δεν αποκλείεται με βάση την παρούσα συλλογιστική εδώ. Δεν αποκλείεται η στάση της κυβέρνησης να είναι μέρος σχεδίου για να προκληθεί αναταραχή - προβοκάτσια- πολιτειακή εκτροπή), με φόντο την άνοδο του Σύριζα στα πρόθυρα της διακυβέρνησης της χώρας, θα επέφερε μια παράπλευρη θεωρητική (και πρακτική) συνεπαγωγή για αυτούς που θέλουν επαναστατική ανατροπή και σοσιαλισμό και με βάση αυτό αντιμετωπίζουν τον Σύριζα σαν ένα απο τα  αστικά κόμματα, και μάλιστα το χειρότερο. Θα σήμαινε ότι το σύστημα δεν ανέχεται την επικείμενη νίκη μιας τέτοιας σοσιαλδημοκρατίας όπως του Σύριζα στην διακυβέρνηση, ή στην διαχείριση του καπιταλισμού, αν θέλεις.

Με άλλα λόγια, αν είχαμε εκτροπή τώρα, αυτό θα σήμαινε ότι το σύστημα φοβάται την σημερινή σοσιαλδημοκρατία του Σύριζα. και ότι την φοβάται όχι μόνο περισσότερο απο όσο φοβάται οποιοδήποτε άλλο κόμμα σήμερα, αλλά  και περισσότερο απο ότι θα μπορούσε να φοβηθεί την σοσιαλδημοκρατία σε παρελθούσες εποχές, όπως εκείνη του ΠΑΣΟΚ, πριν μερικές δεκαετίες, παρότι η σημερινή σοσιαλδημοκρατία έχει πολύ ηπιότερα συνθήματα και πρόγραμμα απο εκείνα του προκατόχου της.

Αν όντως φοβούνται τον Σύριζα, τότε αυτό σημαίνει ότι, σε σύγκριση με το ΠΑΣΟΚ που ερχόταν με σοσιαλιστικούς αλαλαγμούς και ιαχές ενώ το σύστημα ήξερε πολύ καλά ότι πάντα κορόιδευε τον κοσμάκη και ουδέποτε τους αστούς, τώρα, στην περίπτωση του Σύριζα, παρά την καμπάνια διαπιστευτηρίων στο κεφάλαιο που έχει εξαπολύσει, οι αστοί φοβούνται ότι θα κάνει περισσότερα, όχι λιγότερα, απο όσα εξαγγέλλει, ή οτι θα δώσει στην εργασία περισσότερα απ’ όσα το κεφάλαιο είναι διατεθειμένο να απολέσει. Υπάρχει βέβαια και ή εκδοχή ότι το «θα κάνει περισσότερα» απλά σημαίνει για τους αστούς ότι θα είναι ανυπόφορα χειρότερος διαχειριστής του κεφαλαίου, ότι ‘θα τα κάνει θάλασσα’. Πράγμα που εκφράζεται ως η κύρια μορφή προπαγανδιστικής εχθρότητας προς τον Σύριζα απο τους πλέον συντηρητικούς θεράποντες του συστήματος. Αυτό είναι και το νόημα της κινδυνολογίας περί επερχόμενου χάους άμα τη ανόδω του στο κυβερνητικό πηδάλιο.

Ένα ερώτημα τώρα είναι: ποιο φόβο των αστών, αντικειμενικά, συμμερίζονται οι συνεπείς δυνάμεις της ανατροπής απορρίπτοντας του Σύριζα με ένταση ανάλογη με αυτήν των αστών και δείχνοντας μεγαλύτερη εχθρότητα προς αυτόν απ΄ αυτην που δείχνουν προς άλλα αστικά κόμματα; Η προφανής απάντηση είναι απλά "ούτε τον ένα, μήτε τον άλλο". Δεν συμμερίζονται μεν τους φόβους ότι θα κάνει περισσότερα απ’ όσα εξαγγέλλει, ή ότι θα κάνει ζημιά στο σύστημα με κακοδιαχείριση, αλλά τον εχθρεύονται έχοντας έναν διαφορετικό φόβο: ότι θα κάνει μεγαλύτερη ζημιά στο εργατικό κίνημα. 

Εντούτοις, υπάρχει κι ένα άλλο ζήτημα εδώ που αφορά την αντιμετώπιση του Σύριζα: Δεν φαίνεται αναμφίβολο ότι η εχθρότητα (η όποια εχθρότητα) που αντιμετωπίζει ο Σύριζα και το ενδεχόμενο ανόδου του στην διακυβέρνηση της χώρας, όχι μόνο σε εθνικό πλαίσιο αλλά και επέκεινα, είναι "σικέ". Και άρα το σύστημα δεν τον βλέπει ακόμα σαν ένα από τα αστικά κόμματα. Συνάμα, αν φανταστούμε μια πολιτειακή εκτροπή – σε τούτη την φάση, αν γίνει,  δεν θα γίνει επειδή οι αστοί δεν μπορούν να ελέγξουν τους εργάτες, αλλά για να αποτρέψουν μια κυβέρνηση Σύριζα. Εν τοιαύτη περιπτώσει – θα χτυπηθούν μεν οι σοσιαλδημοκράτες αλλά, δοθείσης της ευκαιρίας, το χτύπημα στο εργατικό κίνημα και στην οργάνωση του ΚΚΕ θα είναι ασύγκριτα πιο αμείλικτο. Η προάσπιση των όποιων, έστω και μισερών, δημοκρατικών ελευθεριών του λαού που απομένουν, όταν η εναλλακτική είναι ακόμα χειρότερες συνθήκες δράσης για το εργατικό κίνημα,  δεν είναι απλά ηθικό καθήκον των κομμουνιστών, είναι ταξικό και κομματικό συμφέρον. 

Λοιπόν, στο ζήτημα της στάσης του κόμματος απέναντι στον Σύριζα, αυτή δεν μπορεί να είναι η ίδια με την στάση του απέναντι στα ακραιφνώς συντηρητικά κόμματα που συγκυβερνούν. Πολύ λιγότερο επίσης δύναται να είναι η ίδια, ή να μοιάζει, με την στάση των τελευταίων απέναντι στον Σύριζα. Κάποιες αναλογίες, που πηγάζουν από την αντίληψη ειδοποιών διαφορών, πρέπει να τηρούνται και να φαίνονται ότι τηρούνται

Τον Σύριζα, και γενικότερα την σοσιαλδημοκρατία,  πρέπει να παραμερίσουν τα λαϊκά στρώματα και  το εργατικό κίνημα, διαπιστώνοντας πως δεν έχει λύση για αυτούς. Όπως έγινε με τον δικομματισμό. Κι αυτό, στην παρούσα φάση, μόνο με λειτουργία του κοινοβουλευτισμού μπορούν να το διαπιστώσουν, όχι με το παραμέρισμα του από το αστικό κράτος, μέσω απροκάλυπτης δικτατορίας. Διότι με αυτό τον τρόπο, συν τοις άλλοις, το χαρτί του Σύριζα δεν θα "καεί", ως ένα ακόμα, πολύ πιθανόν και ο τελευταίο, χαρτί του συστήματος.