Δευτέρα 12 Ιανουαρίου 2015

κωμωδία και Ισλάμ (επιστολή του Michael Moore)




Περίπου δυο μήνες πριν το τραγικό συμβαν στο Charlie Hedbo, ο γνωστός Αμερικανός σκηνοθέτης Michael Moore[*], με ανοιχτή επιστολή του στο facebook,  υπερασπίστηκε τον φίλο του κωμικό Bill Maher που τότε δεχόταν κριτική επειδή σατίρισε το Ισλάμ.

Ο Bill Maher, κάθε άλλο παρά απολογητής του αμερικανικού ιμπεριαλισμού, ήταν απο τις πλέον ασυμβίβαστες φωνές που τάχτηκαν απο την αρχή εναντίον του παραλογισμού του πολέμου κατά του Ιράκ και αντιτάχτηκε στην υστερία που ξεσηκώθηκε μετά την επίθεση στους δίδυμους πύργους της Ν.Υ. και εξαιτίας αυτού έχασε τη δουλειά του.
Έχει ενδιαφέρον να δούμε τι λέει μία απο τις πλέον προοδευτικές προσωπικότητες του αμερικανικού κινηματογράφου στο θέμα.


[Μετάφραση του κύριου όγκου της εν λόγω επιστολής απο red rock views]


Εγώ, για παράδειγμα, χαίρομαι που υπάρχει τουλάχιστον ένας κορυφαίος κωμικός που δεν φοβάται να πει τη λέξη «καπιταλισμός» ή να εκφράσει πίστη στην καλή φύση του σοσιαλισμού

[...] και υποθέτω σας αρέσει όταν τα βάζει με την Uterun [sic] Αστυνομία / Προστάτες βιαστών Παιδιών (γνωστή ως Βατικανό), ή όταν σατιρίζει έξοχα την παλαβή Χριστιανική Δεξιά που ελέγχει μεγάλο μέρος της πολιτικής μας για τα τελευταία 33 χρόνια. Εμενα σίγουρα μ' αρέσει.
Αλλά όταν ο Bill τα βαζει με το Ισλάμ, ή με παράφρονες που ισχυρίζονται ότι είναι μουσουλμάνοι, αισθανόμαστε άβολα. Γιατί συμβαίνει αυτό; Γιατί όταν γενναία γελοιοποιεί και επιτίθεται στους χριστιανούς δολοφόνους γιατρών που κάνουν αμβλώσεις, τους επικαλούμενους το ευαγγέλιο ως δικαιολογία για τις αποτρόπαιες πράξεις τους, εμείς εγκάρδια τον χειροκροτάμε; Αλλά όταν χτυπάει ισλαμιστές δολοφόνους που επικαλούνται το Κοράνι, ταραζόμαστε; Γιατί αυτή η αναστροφή από την πλευρά μας; Είναι επειδή ο Bill δεν σταματά στους ισλαμιστές δολοφόνους - επειδή νομιζει πως όποιος ακολουθεί το Κοράνι είναι παλαβός, ή το Ευαγγέλιο ή το Ταλμούδ ή η ...ότι άλλο θέλετε;

Ήμουν ο ίδιος παρών σε εκπομπή του Bill, οταν είπε ότι υπάρχουν πολύ περισσότερα ιστορικά παραδείγματα θανάτου και καταστροφής που οι Χριστιανοί έχουν προκαλέσει στον πλανήτη, από τις Σταυροφορίες στην Ιερά Εξέταση, στην εξόντωση των ιθαγενών Αμερικανών, στο Ολοκαύτωμα. Αλλά επισημαίνει ότι, στην πραγματικότητα, οι οπαδοί του Ιησού φαίνεται να έχουν κανει διάλειμμα τον τελευταίο καιρό απο την γενοκτονική λαγνεία τους - και ότι η συζήτηση θα πρέπει να γίνεται για το παρόν, δηλαδή για το πού η θρησκεία κάνει τώρα το μεγαλύτερο μέρος της τρομοκράτησης;
Αν και θα ήθελα να υποστηρίξω ότι εξακολουθεί να είναι η ιουδαιο-χριστιανική Δύση αυτή της οποία ο στρατός και οι τράπεζες και τα ιδρύματα διατηρούν ένα μεγάλο μέρος του τρίτου κόσμου κάτω από μια βαριά οικονομική μπότα, με αποτέλεσμα πολλή πείνα, πόνο και θάνατο, ο Bill ρωτά, "Αν σχεδιάσω μια γελοιογραφία του Ιησού σε ένα φόρεμα, οι Χριστιανοί ηγέτες θα εκδώσουν επικήρυξη για την δολοφονία μου; "
[...]

Δεν μπορώ να μιλήσω για τις δεξιότητες του Bill στο σχέδιο, αλλά είναι ασφαλές να πούμε ότι στις ΗΠΑ μπορεί να σχεδιάσει οτιδήποτε θέλει. Στην πραγματικότητα, εκτός από εκείνους τους γιατρούς που έκαναν επεμβάσεις αμβλώσεων, καμιά εκατοστή κλινικές που βομβαρδίστηκαν ή λεηλατήθηκαν και μερικούς ανθρώπους σαν κι εμένα, δεν υπάρχουν πολλοί ακτιβιστές ή καλλιτέχνες που έχουν λόγο να φοβηθούν μην τυχόν και οι Βαπτιστές ανατινάξουν τα σπίτια τους. Η Sinead O'Connor δεν αποκεφαλίστηκε επειδή αποκεφάλισε μια φωτογραφία του Πάπα στο NBC. Το μεσαίο όνομα σου μπορεί να είναι «Χουσεΐν» και να μπορείς να κερδίσεις τις εκλογές στην πολιτεία της Βιρτζίνια,  ή να είσαι υποψήφιος Πρόεδρος.
Σίγουρα, μπορώ να κάνω μια καθημερινή λίστα με όλα τα φρικτά πράγματα που οι λεγόμενοι Χριστιανοί συνεχίζουν να κάνουν σε αυτή τη χώρα. Αν και σπάνια οι δραστηριότητες τους αφορούν αποκεφαλισμό.

Αλλά εάν είστε ένας Ολλανδός σκηνοθέτης που κάνει μια ταινία για τη βία κατά των γυναικών σε ορισμένες ισλαμικές χώρες, ή αν είστε ένας Δανός σκιτσογράφος ο οποίος σχεδιάζει μια εικόνα με εμπαιγμό του Προφήτη - καλά, τότε είτε θα έχετε πυροβοληθεί μέχρι θανάτου ή θα είστε κρυμμένος σε καταφύγιο.

Έτσι, αν ο Bill παίρνει την ίδια ακριβώς θέση που οι φιλελεύθεροι παίρνουν συνήθως κάθε φορά που βλέπουμε την ελευθερία του λόγου να απειλείται, ή που γυναίκες κακοποιούνται ή που άνθρωποι αναγκάζονται να υποκύπτουν σε φονταμενταλιστικές επιταγές, γιατί τότε αντιμετωπίζει οποιαδήποτε κριτική όταν μιλά εναντίον αυτών των κακώς κειμένων; Όταν οι Χριστιανοί κάνουν αυτά τα πράγματα θα μιλήσει - φωναχτά. Γιατί λοιπόν να μην μιλήσει όταν οι Μουσουλμάνοι κάνουν το ίδιο; "Διότι δεν μας πέφτει λόγος"; Είναι έτσι όμως;

Νομίζω ότι μπορεί να έχετε ένα ζεύγος απαντήσεων ως προς το γιατί μερικοί φιλελεύθεροι αισθάνονται άβολα με το χιούμορ του Bill, όταν πρόκειται για το Ισλάμ:

1. Έχουμε δει, από το 9/11, Άραβες και Μουσουλμάνους στη χώρα αυτή να υποφέρουν τεράστια προκατάληψη, μισαλλοδοξία και μερικές φορές ωμή βία. Αυτό μας αηδιάζει (όπως ξέρω, αρρωσταίνει τον Μπιλ). Γι 'αυτό και είμαστε υπερ-ευαίσθητοι σε ό, τι ακούγεται, καθώς περνά μέσα από τη φιλελεύθερα φίλτρα των αυτιών μας, ως "αντι-αραβικό" σχόλιο. Δεν θέλουμε να ακούσουμε τίποτα, ακόμη και εξ αποστάσεως αντι-μουσουλμανικό. Αλλά πρέπει να είμαστε προσεκτικοί, ώστε αυτό να μην μας εμποδίζει από το να ακούμε νόμιμες επικρίσεις για πράγματα που συμβαίνουν στον μουσουλμανικό κόσμο. Απλά πιστεύω ότι, με δοσμένες τις παράνομες πράξεις μας (εισβολές) κατά την τελευταία δεκαετία, η κυβέρνησή μας δεν έχει κανένα ηθικό κύρος να κρίνει και θα έπρεπε να της απαγορευόταν οποιεσδήποτε απόπειρα να «διορθώσει» αυτά τα προβλήματα.

2. Οι Φιλελεύθεροι έχουν κυριολεκτικά "χορτάσει" με δύο πολέμους εναντίον κυρίως μουσουλμανικών πληθυσμών (για να μην αναφέρουμε τις αδιάκριτες επιθέσεις μη επανδρωμένων αεροσκαφών σε τουλάχιστον τέσσερα άλλα έθνη). Και τώρα το κόμμα που κέρδισε τις εκλογές της περασμένης Τρίτης θα ήθελε έναν πόλεμο με το Ιράν. Ένα αδαές αμερικανικό κοινό χειραγωγείται με φόβο και ψέματα για να ξεκινήσει και να διατηρήσει τους πολέμους στο Αφγανιστάν και το Ιράκ - και αυτή η χειραγώγηση συνεχίζεται και σήμερα, προκειμένου να δικαιολογήσουν πράγματα όπως η μαζική κατασκοπεία από την NSA σε ολόκληρη την επικράτεια μας. Όταν τελείωσε ο Ψυχρός Πόλεμος (πριν από 25 χρόνια στο Βερολίνο), η αμυντική βιομηχανία τρελάθηκε απο ανησυχία μην τυχόν και το φαγοπότι τους τελειώσει. Ένα νέο εχθρό χρειάζονταν άμεσα. Οι Άραβες τρομοκράτες ήταν οι πιο κατάλληλοι! Δεν είναι μόνο η αμυντική βιομηχανία που άνθισε, μια ολόκληρη νέα βιομηχανία προϊόντων απομίμησης έχει προκύψει - το μεγαθήριο της Εσωτερικής Ασφάλειας. Καθώς οι υποδομές μας, οι ελευθερίες μας και η μεσαία τάξη εξατμίζονται, δισεκατομμύρια ξοδεύονται σε μια κατάφωρα δυσανάλογη απόκριση σε μερικές ψευτοκαταστροφές.

Γι 'αυτό και οι φιλελεύθεροι δεν θέλουν να ακούσουν άλλη λέξη για την «ισλαμική απειλή» ή κάποια ανύπαρκτα ιρανικά πυρηνικά ή ... οτιδήποτε άλλο! Ξέρουμε ότι είμαστε σε προπαρασκευή για να βαλουμε μπροστά μιαν ακομα πολεμική προσπάθεια, μιαν άλλη κούρσα εξοπλισμών, άλλη μια εκτροπή που προορίζεται να κάνει το ενα τοις εκατο ακόμη πιο βρώμικα πλούσιο και τους υπόλοιπους εμάς έξαλλους με ψευδείς φόβους και μίση.
[...]

Η κωμωδία είναι και πρέπει να είναι μια επικίνδυνη δουλειά. Αυτοί οι κωμικοί που παίζουν εκ του ασφαλούς είναι πολύ λιγότερο ενδιαφέροντες, λιγότερο αστείοι και, ειλικρινά, είναι συχνά βαρετοί. Εκείνοι που είναι πρόθυμοι να φέρουν την κωμωδία τους ως την γραμμή που χωριζει το επιτρεπτό απο το μη - και ίσως ενίοτε κάνουν ενα βήμα πιο πέρα - είναι αυτοί που μας έλκουν. Αλλά, για να τους ενθαρρύνουμε να πάρουν αυτό το ρίσκο, πρέπει να τους δώσουμε κάποια περιθώρια, να τους δώσουμε άφεση όταν, κατά τη γνώμη μας, έχουν υπερβεί αυτό το όριο. Αν δεν το κάνουμε, είναι σαν να τους ενθαρρύνουμε να πάνε προς το μειλίχιο, το passe και το μη προσβλητικό. Αυτοι οι κωμικοί, όπως ο Bill Maher, που είναι πρόθυμοι να αναλάβουν τον κίνδυνο να γίνουν γελωτοποιοί της αυλής - λέγοντας τα πράγματα που εμείς οι υπόλοιποι συχνά σκέφτομαστε (ή ευχόμαστε να μπορούσαμε να τα σκεφτόμαστε), αλλά φοβομαστε να το ομολογήσουμε - θα πρέπει να υποστηρίζονται, οχι να φιμώνονται.




✳✳✳




[*] Ο
Μάικλ Μωρ είναι ο σκηνοθέτης του ντοκιμαντέρ «Ακήρυχτος πόλεμος». Μεταξύ των πιο διάσημων απο τις ταινίες του είναι οι «Sicko» και «Καπιταλισμός: Μια ιστορία αγάπης».

          Ολόκληρο το κείμενο της συνέντευξης στα αγγλικά εδω

Σημείωση: ο όρος "φιλελεύθεροι" που χρησιμοποιεί ο Michael Moore αφορά την αριστερά της Αμερικανικής πολιτικής.
 Photo from here

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου