A “brain” new world (αρουραίε μου...)

Τα πρόσφατα δημοσιευμένα ευρήματα μιας ερευνητικής εργασίας δείχνουν ότι είναι δυνατόν, με την βοήθεια νευροτεχνολογίας, να δημιουργηθεί ένα δίκτυο διασυνδεόμενων εγκέφαλων, οι οποίοι να επικοινωνούν τηλεπαθητικά για την επίλυση προβλημάτων και για την μετάδοση σκέψεων από εγκέφαλο σε εγκέφαλο.

Στα σχετικά πειράματα χρησιμοποιήθηκαν ζεύγη αρουραίων, ο ένας από τους οποίους, ο "κωδικοποιητής", ανίχνευσε τα κωδικοποιημένα σήματα που οδηγούσαν στην εύρεση φαγητού ως ανταμοιβή, και κατάφερε να τα μεταδώσει στον άλλο, τον «αποκωδικοποιητή», με αποτέλεσμα κι ο άλλος, να κάνει χρήση των οδηγιών για να βρει μια παρόμοια ανταμοιβή στο δικό του κλουβί χωρίς καμία περαιτέρω βοήθεια. Η άμεση επικοινωνία εγκέφαλο-με-εγκέφαλο, η οποία έγινε μέσω πολύ λεπτών καλωδίων που συνέδεαν τον ένα αρουραίο με τον άλλο, μπορεί κάλλιστα να επεκταθεί μέσω του διαδικτύου.

«Αυτά τα πειράματα έδειξαν ότι έχουμε εγκαταστήσει μια εξελιγμένη άμεση σύνδεση επικοινωνίας μεταξύ εγκεφάλων […] έτσι, που ουσιαστικά, να δημιουργήσουμε αυτό που εγώ αποκαλώ ένα οργανικό υπολογιστή. […] Δεν μπορούμε ακόμη να προβλέψουμε τι είδους αναδυόμενες ιδιότητες θα εμφανιστούν όταν τα ζώα αρχίζουν να αλληλεπιδρούν ως μέρος του δικτύου- εγκεφάλων. Θεωρητικά, θα μπορούσαμε να φανταστούμε ότι ο συνδυασμός εγκεφάλων θα μπορούσε να προσφέρει λύσεις που μεμονωμένα μυαλά δεν μπορούν να επιτύχουν από μόνα τους». 

Αυτά δήλωσε ο καθηγητής Nicolelis, πρωτοπόρος της έρευνας του διασυνδέσεων εγκεφάλου-υπολογιστή στο Πανεπιστήμιο Duke στη Βόρεια Καρολίνα, που εργάστηκε για τα πειράματα με επιστήμονες από το Διεθνές Ινστιτούτο Safra για τις Νευροεπιστήμες του Natal - στην γενέτειρα του Βραζιλία. Νωρίτερα αυτό το μήνα, ο καθηγητής Nicolelis αποκάλυψε ότι είχε δοθεί σε εργαστηριακούς αρουραίους (πειραματόζωα) η "έκτη αίσθηση", συνδέοντας το νευρικό τους σύστημα με έναν αισθητήρα που μπορεί να ανιχνεύσει το υπέρυθρο φως, το οποίο είναι συνήθως αόρατο σε αρουραίους καθώς και σε ανθρώπους.

Η τελευταία μελέτη, που δημοσιεύεται στο περιοδικό επιστημονικών εκθέσεων, εστιάζει στη χρήση των ηλεκτρικών σημάτων που ανιχνεύονται σε μια περιοχή του εγκεφάλου του αρουραίου που ευθύνεται για τη λήψη αποφάσεων, όταν εκπαιδεύονται να ανταποκριθούν σε ορισμένα ερεθίσματα, όπως το φως στο κλουβί τους.

Καθηγητής Nicolelis εισήγαγε μικρό-ηλεκτροδιακά εμφυτεύματα στον εγκέφαλο των αρουραίων για την καταγραφή της νευρικής δραστηριότητας που συνδέεται με τη λήψη μιας απόφασης. Πέρασε τότε αυτά τα σήματα μέσω ενός κωδικοποιητή υπολογιστή ο οποίος τα μετάδωσε μέσω λεπτών καλωδιώσεων στον δεύτερο αρουραίο που έμαθε γρήγορα πώς να τα αποκωδικοποιήσει για δική του χρήση. Περιέργως, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι όταν οι δύο αρουραίοι δούλεψαν μαζί, δημιούργησαν γρήγορα μια συνεργατικότητα που ανέδειξε ένα είδος αισθητήριου ανατροφοδότησης πληροφοριών. Όταν ο δεύτερος αρουραίος αποτύγχανε να βρει την ανταμοιβή, η πρώτος αρουραίος τροποποιούσε τα σήματα του εγκεφάλου του για να τον  βοηθήσει, καθώς κι ίδιος ήθελε πάρα πολύ να βρεθεί η ανταμοιβή.

Ο καθηγητής Christopher James από το Πανεπιστήμιο του Warwick, ο οποίος έχει πραγματοποιήσει παρόμοιες έρευνες, δήλωσε ότι η τεχνική αυτή είναι ακόμα πολύ ακατέργαστη και βασίζεται στην παρακολούθηση της νευρολογικής δραστηριότητας μόνο σ' ένα μέρος του εγκεφάλου του αρουραίου.  "μ’ ένα άλμα στο μέλλον, ας πούμε, 50 χρόνια: εάν θα μπορούσαμε να προκαλέσουμε ερεθίσματα σε πολλαπλές τοποθεσίες, και αν ξέραμε τι σχήματα να χρησιμοποιήσουμε και πότε, τότε μπορεί κάλλιστα να είμαστε σε θέση να πλάσουμε σύνθετες  «σκέψεις», δήλωσε ο καθηγητής James. "Αφηρημένες σκέψεις είναι πιο δύσκολο να διαβαστούν και να αναπαρασταθούν, αλλά όχι αδύνατο τεχνολογικά. Μπορούμε να το κάνουμε ήδη αυτό... απλά πρέπει να κατανοήσουμε καλύτερα τον εγκέφαλο».

(red rock: τα παραπάνω - ελεύθερη απόδοση κειμένου από ft.com και διάφορες άλλες πηγες) 

****

Πρόκειται για μια τεχνολογία η οποία, νομοτελειακά, θα επιφέρει σημαντικές αλλαγές στον χώρο της επικοινωνίας, επεμβαίνοντας βαθιά στον χώρο των διαδικασιών παραγωγής σκέψης, κάτι πρωτόγνωρο, αυτή την φορά επεμβαίνοντας άμεσα στην λειτουργία του ανθρώπινου εγκέφαλου με εισαγωγή μικροσυστημάτων που θα φέρουν σημαντικές αλλοιώσεις στην φυση του. Όπως συμβαίνει με την τεχνολογία, με κάθε τεχνολογία, το αν θα έχει ευεργετικά αποτέλεσμα θα εξαρτηθεί από την χρήση της, και πιο συγκεκριμένα αν θα επιτραπεί στην κυρίαρχη τάξη να τη χρησιμοποιήσει εναντίον των καθυπότακτών της. Αν το καταφέρει, οποιαδήποτε προσπάθεια να φανταστούμε το μέλλον και να το περιγράψουμε οδηγεί σ’ ένα  εφιαλτικό σενάριο.

Καλωδιωμένοι εργάτες, από την μια να συνεργάζονται σαν μέλισσες για την παραγωγή, με τις σχέσεις μεταξύ εργατών, κηφήνων και βασίλισσας εγγεγραμμένες στον εγκέφαλο όλων με ισχύ μεγαλύτερη από αυτή του DNA.  

Καλωδιωμενα ανθρωποειδή, βιολογικά ρομπότ, οπλισμένα να λειτουργούν σαν «αμοιβάδα» της οποίας τα μόρια θα είναι άτομα με βούληση κάτω από τον αυστηρό και απόλυτο έλεγχο μιας δικτατορικής ελίτ.

Αφήνω την φαντασία σου, αναγνώστη μου, να βρει κι άλλες εφαρμογές αυτής της τεχνολογίας (που είναι ακόμα στα σπάργανα, αλλά είναι αδύνατον να μην αναπτυχθεί παραπέρα). Αν δεν το κάνεις εσύ, θα το κάνουν οι δυνάστες μας. Δεν υπάρχει αμφιβολία. Η προοπτική ανάπτυξης αυτού του κλάδου της τεχνολογίας (πάντρεμα βιολογικών και ηλεκτρονικών εγκέφαλων, νέα υβρίδια των δυο) η χίμαιρα του βιολογικού υπολογιστή, αυτού ή άλλου είδους, είναι στο δρόμο… Και κουβαλά υποσχέσεις…

Η γέννηση των Μινώταυρων είναι κοντά...

Μ