Μα "Βγαίνει Πείρα" τελικά; (Σκεφτόμενος φωναχτά)

Η χτεσινή πρώτη σελίδα του Ριζοσπάστη, έχει ένα σύντομο άρθρο με τίτλο «Βγαίνει Πείρα». Γράφει:

«Η δικαιολογία της πλειοψηφίας της ΟΛΜΕ ότι δεν υπάρχουν προϋποθέσεις για απεργία, δηλαδή άρνηση σύγκρουσης με την κυβέρνηση στο ζήτημα της επιστράτευσης, μετά από την τυχοδιωκτική της πρόταση για 5ήμερη απεργία στις εξετάσεις, δείχνει ηγεσία ανεύθυνη». 

Σωστό.

Και αν η πλειοψηφία της ΟΛΜΕ δεν είχε μέχρι πρότινος την πολιτική βούληση να παλέψει για «ψωμί, παιδεία», ενάντια  σε μια κυβέρνηση που μεθοδεύει την υποβάθμιση του σχολείου και των εργαζόμενων σ’ αυτό, αν δεν έδειξε διάθεση για αγώνα, είναι λίγο δύσκολο να την βρει ξαφνικά τώρα.  Αυτονόητο πρέπει να είναι ότι  «Ο αγώνας απαιτεί οργάνωση με ηγεσίες αφοσιωμένες και ικανές να τον φτάσουν μέχρι τέλους», όπως γράφει ο Ριζοσπάστης.

Ωστόσο, μια τέτοια ηγεσία δεν μπορεί να πιστεύει στην προετοιμασία του κλάδου «για τους επόμενους, ακόμη πιο σκληρούς αγώνες» διότι δεν έχει συνείδηση ότι η κυβέρνηση και η τάξη που εξυπηρετεί είναι ο ταξικός αντίπαλος της, που επιτίθεται χωρίς έλεος σ΄ αυτούς τους οποίους σαν ηγεσία πρέπει να εκπροσωπεί. Και δεν θα την έχει όσο δεν την έχει και το σώμα που την ανέδειξε ως ηγεσία.

Η ήττα των εκπαιδευτικών (γιατί για ήττα πρόκειται, και μάλιστα πριν δοθεί η μάχη) οφείλεται στο γεγονός ότι η κυβέρνηση, και πίσω της το κεφάλαιο, έπαιξε, παίζει, και θα παίξει ακόμα για αρκετό καιρό, ουσιαστικά μ’ έναν ακέφαλο αντίπαλο.

Είναι αλήθεια ότι ο οπορτουνισμός και ο ρεφορμισμός δεν θα εκλείψουν όσο υπάρχουν  άνθρωποι που πουλιούνται για να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντα των αφεντικών. Και τέτοιοι θα υπάρχουν όσο υπάρχει κεφάλαιο. Ο ρόλος τους είναι να δημιουργούν συνθήκες υποταγής των εργαζόμενων και, αν υπάρχει αντίσταση, να δημιουργούν συνθήκες «εσωτερικής διαμάχης» που απωθεί ή εξαντλεί το κύριο σώμα των εργαζόμενων. Οι πρόσφατες εξελίξεις που κατέληξαν στην «αποβολή» (όχι απλά αναστολή) της απεργίας των εκπαιδευτικών είναι παραδειγματικές για το πως μια ξεπουλημένη ηγεσία καθιστά το σώμα του κλάδου στον οποίο ηγείται παραλυμένο.  Η ύπαρξη ενός εργατικού κινήματος,  ενωμένου σε ταξικό κι ανατρεπτικό προσανατολισμό, θα εμπόδιζε αυτήν την εξέλιξη. Η απουσία του είναι ευχής έργο για την κυβέρνηση και τ’ αφεντικά.

Αυτό που πρέπει να προβληματίζει τους κομμουνιστές είναι ότι η προσπάθεια του ΠΑΜΕ, η πάλη των συνεπών δυνάμεων με τον καιροσκοπισμό, δεν φαίνεται να επιφέρει αποτελεσματικά ρήγματα σ’ αυτήν την παραλυτική ισορροπία δυνάμεων.

Τι φταίει; Μήπως, πρώτ’ απ’ όλα, φταίνε οι ίδιοι οι εργαζόμενοι; Μέχρι σήμερα, στην ηγεσία του κλάδου των εκπαιδευτικών έχουν εκλεγμένα τα ανδρείκελα του δικομματισμού, σαν λείψανα ενός καθεστώτος που έχει κλονιστεί ανεπανόρθωτα στον πολιτικό χώρο. Θα τους  πετάξουν στα σκουπίδια τώρα που φάνηκε ο ρόλος τους; Δεν νομίζω. Μπορεί οι φάτσες των εργατοπατέρων ν’ αλλάξουν, αλλά οι εργαζόμενοι θα κάνουν πάλι αυτό που έμαθαν να κάνουν. Θα επιλέξουν (ως επί το πλείστον)  ανθρώπους που προέρχονται από τα κόμματα που ψηφίζουν στις βουλευτικές εκλογές, ή θα ανεχτούν την αναρρίχηση τους  στην ηγεσία τους.

Η επίγνωση ότι ο κλάδος αυτός καθοδηγείται από πουλημένους δεν θα οδηγήσει σε μαζική παλίρροια προς το ΠΑΜΕ, διότι ένα τμήμα των εργαζόμενων επιμένει να εκπροσωπείται από σκουπίδια, και διότι  ένα τμήμα θα είναι πάντα έτοιμο να  αντιταχτεί στο ΠΑΜΕ και στο ΚΚΕ. Αυτό συμβαίνει στους εκπαιδευτικούς, αλλά και σε όλους τους επαγγελματικούς κλάδους. Βέβαια, όλοι οι εργαζόμενοι δεν πρόκειται να κερδιθούν ποτέ. Το προβλημα λοιπόν είναι πώς, με τι τρόπο αυτό το αντιδραστικό τμήμα μετατρέπεται σε μειονότητα, πώς αυτοί που τείνουν ν’ αλλάξουν ριζικά θέση και διατίθενται ν’ αγωνιστούν μετατρέπονται σε πλειονότητα. Από μια άποψη αυτό είναι και το προβλημα του πώς υλοποιείται η ενότητα της εργατικής τάξης. Προς το παρόν φοβάμαι ότι αυτή η πολυπόθητη ενότητα της εργατικής τάξης δεν περνάει μέσα από την απόδειξη ότι το ΠΑΜΕ έχει την σωστή γραμμή.

Υπάρχει μια καθετοποίηση της εκπροσώπησης στον συνδικαλισμό, κι εδώ εννοώ τον τρόπο με τον οποίο οι παρατάξεις, που εκφράζουν και συνδέοντα με τα κόμματα, χωρίζουν τους εργαζόμενους σε «αυλόγυρους» με μηδενική πιθανότητα να επηρεάσει ο ένας τον άλλο όταν η συνεννόηση μεταξύ κομμάτων σε θέματα που αφορούν τον συνδικαλιστικό χώρο είναι μηδενική. Ενώ αντίθετα, όταν κάποια πολιτικά κόμματα συνεννοούνται μεταξύ τους, έστω και κρυφά, έστω και χωρίς διακηρύξεις, τότε και οι συνδικαλιστές τους βρίσκουν τον τρόπο συνεννόησης.  

Για να ξεπεραστεί αυτό το αδιέξοδο δεν φτάνει η έκκληση στους εργαζόμενους να δημιουργήσουν την ενότητα τους στην βάση, απορρίπτοντας το κυβερνητικό και τον οπορτουνιστικό συνδικαλισμό. Η πραγμάτωση της «ενότητα στην βάση» δεν πιστεύω ότι περνά μέσω της συμπαράταξης με το ΠΑΜΕ –  για τον εξής λόγο: Όχι γιατί το ΠΑΜΕ πάει λάθος, κι όχι γιατί στα επιμέρους προβλήματα δεν προβάλει τις σωστότερες θέσεις (πράγμα που μόνο διανοητικά ανάπηροι δεν κατανοούν), αλλά γιατί, όσο σωστά και να πηγαίνει, αυτοί στους οποίους απευθύνεται δεν θέλουν να το ακολουθήσουν. Διότι το ΠΑΜΕ δουλεύει μέσα σ’ ένα πολιτικό πλαίσιο που εμπνέεται από το ΚΚΕ. Οι εργαζόμενοι δεν φαίνονται διατεθειμένοι να κάνουν «το ταξίδι» με το «μεταφορικό μέσο» που το κόμμα τους προτείνει. Απ’ την άλλη, χωρίς το ΚΚΕ δεν πάνε πουθενά, ή μάλλον πάνε «κατά διαόλου»...

Να γιατί, για κάθε ερώτημα που είναι κρίσιμο σε σχέση με την κατάσταση της εργατικής τάξης σήμερα, τα βλέμματα στρέφονται προς το ΚΚΕ. Έχω επίγνωση ότι μπορεί, με αυτό που θα πω, ίσως να ακουστώ σαν κάποιους που για κάθε γλίστρα στο κίνημα γυρίζουν και λένε «μα τι κάνει το ΚΚΕ;» και δεν εννοώ αυτούς που το κατηγορούν κακόβουλα. Εννοώ πολλούς που καλοπροαίρετα αναρωτιούνται γιατί δεν κάνει κάτι ακόμα το ΚΚΕ για να σπάσει το αδιέξοδο. Κι αν τους πεις ότι το ΚΚΕ κάνει ότι μπορεί. Θα σου πουν «να κάνει κάτι άλλο».

Φαίνεται ότι για να ξεμπλοκαριστούν τα πράγματα υπάρχουν δυο πιθανότητες: ή ν’ αλλάξει κάτι στην φυσιογνωμία του ΚΚΕ, πράγμα που το ΚΚΕ αποκλείει κατηγορηματικά, ή ν’ αλλάξει τρόπους η εργατική τάξη. Θα ρωτούσε κάποιος εδώ, και δικαιολογημένα: «μήπως προσπαθείς να μας πεις τώρα ότι το ΚΚΕ ευθύνεται για το χάλι στην οργάνωσης της εργατικής τάξης». Όχι βέβαια! Και οι αστοί δουλεύουν εδώ πέρα, κι αν δεν δουλεύουν αυτοί άμεσα, δουλεύει το χρήμα τους πυρετωδώς. Δουλεύει ένα ολόκληρο σύστημα. Και μήπως μας λες ότι η «αλλαγή της φυσιογνωμίας του ΚΚΕ» θα είναι πανάκια για τους εργάτες; Ουτε. Με «αλλαγή φυσιογνωμίας» εννοώ αυτό που μπορούν αν δουν οι εργάτες. Όχι απλά αυτό που είναι, αλλά αυτό που μπορεί να δείχνει και που φαίνεται ότι είναι το ΚΚΕ.  Πολλά μπορούν ν’ αλλάξουν χωρίς αλλαγή της στρατηγικής. Το τι ακριβώς δεν μπορεί να είναι υπόθεση δική μου αλλά όλων αυτών που θέλουν να ξεπεραστεί το αδιεξοδο.

Εν πάση περιπτώσει, για «να αλλάξει τρόπους η εργατική τάξη» φαίνεται ότι κατά πολύ εξαρτάται από το να αλλάξει τρόπους το ΚΚΕ, ακόμα κι αν δεν αλλάξει φυσιογνωμία. Διότι, το ΚΚΕ θέλει να είναι η πρωτοπορία της και παρά την προσπάθεια του, με τους συγκεκριμένους τρόπους του, η εργατική τάξη δεν φαίνεται να βιάζεται ν’ αλλάξει.

Μέχρι ν’ αλλάξει, οι αστοί θα γελούν με το χάλι της - που δεν μπορεί παρα να είναι και δικό μας χάλι