αυτο που δεν εχουν

Όταν ο σοσιαλισμός αρχίζει να χτίζεται σε μια καθυστερημένη χώρα, αποκτά ραγδαία αυξανόμενη υποστήριξη απο τις πλατύτερες μάζες επειδή κυρίως γνωρίζουν απο πείρα την διαφορά μεταξύ της παλιάς και της νέας κοινωνίας και μετά την επανάσταση θυμούνται. Μετά απο μια-δυο γενιές όμως, όταν οι παλιοί φύγουν απο την ζωή μαζί με τη γνώση και την πείρα, οι άνθρωποι που γεννιούνται και μεγαλώνουν στον σοσιαλισμό δεν έχουν τις κοινωνικές καταβολές και εμπειρίες από την ζωή στο προηγούμενο σύστημα. Συνεπώς η μόνη σύγκριση που μπορούν να κάνουν είναι μεταξύ του σοσιαλισμού που βιώνουν και του καπιταλισμού τον οποίο γνωρίζουν μέσω προπαγάνδας. Η πιο πειστική προπαγάνδα κερδίζει την μάχη της ιδεολογίας. Ενσωματωμένο στην καπιταλιστική προπαγάνδα είναι το πλέον φυσικό της συστημικό όργανο, το οποίο όργανο ο σοσιαλισμός δεν μπορούσε να διαθέτει φυσιολογικά, το ποιο ισχυρό ιδεολογικό όπλο του καπιταλισμού: η διαφήμιση.

Οι άνθρωποι που ζούσαν στο υπαρκτό σοσιαλισμό τον σύγκριναν με την εικόνα του καπιταλισμού των αναπτυγμένων χωρών της Δυτικής Ευρώπης, η οποία υπερτερούσε του υπαρκτού σοσιαλισμού σε δυο βασικά στοιχεία που διαβρώνουν αντιλήψεις περί  ποιότητας ζωής: επίφαση ελευθερίας και καταναλωτική εικονογραφία. 

What they did have, which they now miss, was their reward for 'escaping freedom: peace of mind, a life in which most of their needs were taken care of by the state.

What they do not have, after abandoning the 'suffocating', and 'stifling', and 'limiting' and 'what not'  embrace of a state with benevolent arms, is that retched, bloodstained, extorted and exploitative banknote, which, at any rate, was meant to buy the ever-elusive state of being, the dream-reality across the uncrossable border, the luxury possessed by the very few: freedom.

(Αυτό που είχαν, που τώρα τους λείπει, ήταν η ανταμοιβή τους για την «απόδραση από την ελευθερία»: η μακαριότηα του πνεύματος, μια ζωή στην οποία το μεγαλύτερο μέρος των αναγκών τους ήταν υπό την φροντίδα του κράτους.

Αυτό που δεν έχουν, μετά την εγκατάλειψη του «ασφυκτικού», και «ανιαρού» και «περιοριστικού» και «δεν ξέρω τι άλλο»  αγκαλιάσματος του κράτους με τους προστατευτικά αγαθοεργούς βραχίονες, είναι αυτό το απαίσιο, ματωμένο, ληστεμένο, εκμεταλλευτικό χαρτονόμισμα , το οποίο, σε κάθε περίπτωση, είχε σκοπό να αγοράσει μιαν ολοένα και πιο φευγαλέα κατάσταση ύπαρξης, την ονειρώδη-πραγματικότητα πέρα από τα απέραστα σύνορα, την πολυτέλεια που κατέχουν οι λίγοι: την ελευθερία).