Σκεπτόμενος Φωναχτά (περί δημοψηφίσματος)

Τώρα που πέρασε η μπόρα του δημοψηφίσματος (οι άλλες μπόρες έπονται) είναι καιρός να ειπωθεί κάτι που έχει σχέση με την απόφαση του κόμματος να ρίξει άκυρο.

Πολλοί μπορεί να είναι οι τρόποι που αυτό δικαιολογείται, και ένας από αυτούς, ο απόλυτα σωστός για το κόμμα, είναι αυτός του κόμματος.

Το κόμμα στην σχετική ανακοίνωση του λέει πως η στάση του στο δημοψήφισμα είναι «παρακαταθήκη για την εργατική, λαϊκή χειραφέτηση». Αυτό, ας μου επιτραπεί να πω, είναι υπερβολή…

Για πολλούς οπαδούς του, ήταν μια αμφίσημη στάση που μόνο εν μέρει θα μπορούσε να στηριχτεί λογικά. Για πολλούς φάνηκε από παράλογο έως απαράδεκτο ότι, το μόνο κόμμα που τάσσεται κατά της ΕΕ, επέλεξε άκυρο στην μόνη ευκαιρία που δόθηκε ποτέ στον λαό να εκφράσει αντίθεση στην ΕΕ, στηρίζοντας την στάση αυτή στο ότι την αντίθεση του λαού θα καπηλευόταν το συνονθύλευμα πολιτικής αγυρτείας που λέγεται Σύριζα, κι ότι θα είχαμε λιτότητα και με «ναι» και με «όχι», πράγμα που είναι αληθές.  Η στήριξη της θέσης του εστιάζοντας σχεδόν αποκλειστικά σ’ αυτήν την αναμφισβήτητη αλήθεια, το οδήγησε στην διαπίστωση ότι επρόκειτο για πολιτική φάρσα, εμποδίζοντας το να δει άλλες σημαντικές πτυχές που στην πορεία άρχισαν να διαφαίνονται πιο ανάγλυφα ως προς το τι διακυβευόταν, κι ότι το διακύβευμα ήταν  πολύ πιο σύνθετο από αυτό που παρουσιάστηκε από το ΚΚΕ ως ψευτοδίλημμα. Κατά συνέπεια, το κόμμα πέρασε "ένα δύσκολο λούκι", που κατασκεύασε ο Σύριζα, το οποίο το έφερε σε παραφωνία με τον κύριο όγκο της εργατικής τάξης (ελπίζω προσωρινή). Κι αυτό δεν θα το χαρακτήριζα ως «παρακαταθήκη για την εργατική χειραφέτηση», παρά το θάρρος και την τιμιότητα που πράγματι έδειξε.

Απ’ όσα έχω διαβάσει στον επίσημο τύπο του ΚΚΕ, δεν έχω διαπιστώσει αν η ηγεσία του κόμματος έχει κάτι να πει για το τι παρακίνησε την αστική τάξη (στον κύριο όγκο της) να ταχτεί λυσσαλέα υπέρ το «ναι» στο δημοψήφισμα και τι διακυβευόταν γι αυτήν απ’ αυτό. Αν ήταν μια από τα ίδια για τους αστούς δεν υπήρχε λόγος να φρενιάσουν υπέρ του «ναι». Αυτό που καλά κατάλαβαν οι αστοί είχε να κάνει με την ιδεολογικο-πολιτική πλευρά και την ψυχολογική πλευρά του διακυβεύματος. Εξ ου και ο ανελέητος ψυχολογικός πόλεμος που έκαναν.

Οι αστοί εδώ και οι πάτρωνες τους στην ΕΕ έχουν πλήρη επίγνωση ότι μια παράπλευρη ζημιά για τους λάτρες της «Ευρώπης» είναι ότι έχει φθαρεί ίσως ανεπανόρθωτα ή ειδυλλιακή εικόνα της ΕΕ εξαιτίας της δήθεν διαπραγμάτευσης, και θα φθαρεί ακόμα όσο συνεχίζεται, έστω και για λίγο ακόμα, με όρους Σύριζα. Είναι αναπόφευκτο! Έχουν πλήρη επίγνωση επίσης ότι, αυτή η υποκριτική τακτική του Σύριζα (εφόσον ο στόχος του είναι παραμονή στην ΕΕ και ορκίζεται γι αυτό), και ο μόνος λόγος που "το παίζει αντίσταση", οφείλεται στο ότι  δεν τον συμφέρει να παραδοθεί χωρίς ένα μικρό αντάλλαγμα από τους εταίρους του – για να δικαιολογηθεί στον λαό, ότι τάχα απέσπασε όσα μπορούσε. Πλήρης υποταγή σημαίνει ότι δεν έχει λόγο ύπαρξης στην πολιτική, η ότι είναι χειρότερος απ' τους προηγούμενους. Αυτά τα νεαρά παλικάρια, που έχουν το ιδιοτελές πολιτικό τους μέλλον να σκεφτούν, δεν δέχονται πλήρη υποταγή απροσχημάτιστα.  Αυτό όμως φέρνει την χώρα στο μεταίχμιο, πέραν του οποίου ο λαός, όχι  μόνο θα δεχτεί πλέον ως μοιραία την έξοδο από την Ευρωζώνη και την ΕΕ,  αλλά και θα την επιθυμεί ως καλύτερη λύση. Αυτό πάλι, υπονομεύει το ισχυρότερο ιδεολογικό ατού της αστικής τάξης που είναι «ο λαός θέλει Ευρώπη». Γίνεται φανερό,  και με το ΟΧΙ στο δημοψήφισμα τονίζεται αυτό, ότι λαός δεν θέλει Ευρώπη με κάθε κόστος και αν λέει «ναι» κατά μεγάλο βαθμό είναι γιατί φοβάται τα χειρότερα. Αυτό επίσης οι αστοί το θεωρούν ως άκρατο τυχοδιωκτισμό του Σύριζα. Και σ’ αυτό, στο ότι είναι τυχοδιωκτισμός, δεν νομίζω ότι διαφωνεί το ΚΚΕ.

Ένας τρόπος ακόμα, λοιπόν,  για να εξηγηθεί λογικά η στάση του ΚΚΕ  είναι να υποθέσουμε πως η ηγεσία του εκτιμά ότι, με δοσμένο τον συσχετισμό δυνάμεων, στις παρούσες συνθήκες, μια έξοδος από την ΕΕ είναι καταστροφική για την χώρα, οδηγεί σε αχαρτογράφητους ατραπούς. Αυτό όμως δεν θα μπορούσε το ΚΚΕ να το εκφράσει στο πλαίσιο του δημοψηφίσματος, γιατί θα το εμφάνιζε, αντικειμενικά, ωσάν να συμφωνεί με το πλέον επιθετικό μέρος της αστικής τάξης και ότι στη δεδομένη στιγμή λέει φαινομενικά το ίδιο μ΄ αυτήν (το «ίδιο» αν αγνοήσεις ότι το ΚΚΕ έριξε άκυρο, ενώ οι αστοί οργίαζαν για το «ναι», και βέβαια αν ξεχάσεις την ουσιαστική προσθήκη: ότι το ΚΚΕ λέει επίσης αποδέσμευση απ’ την ΕΕ με λαϊκή οικονομία και λαϊκή εξουσία).

Η αλήθεια, όμως,  είναι ότι και η παραμονή στην ΕΕ είναι καταστροφική για την χώρα. Κι αυτήν την αλήθεια την γνωρίζει και βιωματικά ο λαός. Και φυσικά το κόμμα είναι η μόνη δύναμη που αποκαλύπτει αυτήν την αλήθεια με όλες του τις δυνάμεις. Μα δεν μπορεί να μείνει μετέωρο μεταξύ «δυο αληθειών» χωρίς να εμφανίζεται αντιφατικό και ακατανόητο. Αν η μια αλήθεια είναι η Σκύλλα και αν η άλλη αλήθεια είναι η Χάρυβδη, δεν αγκυροβολείς ανάμεσα τους.  Το πώς πλοηγείσαι ανάμεσα τους εξαρτάται από το τι θέτεις ως προορισμό σου. Αν ο σκοπός είναι έξοδος από την ΕΕ, φυσικά, θα ήταν απαράδεκτα αντιφατικό, όχι μόνο το να σταθεί απέναντι σε ένα ανερχόμενο  αντιευρωπαϊκό φρόνημα του λαού (πράγμα αδιανόητο), αλλά να πάρει ουδέτερη στάση, με βάση μιαν εκτίμηση ότι δεν είμαστε ακόμα έτοιμοι να πάμε για λαϊκή οικονομία και λαϊκή εξουσία. . Διότι τότε το «παλεύουμε για έξοδο από την ΕΕ, αλλά με λαϊκή οικονομία με λαϊκή εξουσία» κινδυνεύει ν’ αρχίσει να φαίνεται προσχηματικό.