Κάποιοι μου λένε πως ο ίδιος
ο Μαρξ δεν ήταν, ή δεν δήλωνε «Μαρξιστής»…
Ναι, αλλά ο Μαρξ είχε όλο το δικαίωμα
και δίκιο να πει: «δεν είμαι Μαρξιστής». Αν έλεγε το αντίθετο, θα ήταν αυτισμός.
Εγώ, κι εσύ αν θέλεις, έχουμε
τόσο δικαίωμα να πούμε «είμαστε «Μαρξιστές» όσο και να δηλώσουμε στοιχεία ταυτότητας,
ή κάτι που νομίζουμε πως μας χαρακτηρίζει.
Το προβλημα είναι πως ότι και
να δηλώσουμε, τελικά αυτό που είμαστε ορίζεται και από άλλους. Μα αν ο αυτό-ορισμός
μας δεν είναι σωστός ή ακριβής, άλλο τόσο κι ο ορισμός μας από άλλους μπορεί να
είναι λαθεμένος και ανακριβής.
Αυτή η σύγχυση του λάθους
με το σωστό, της ακρίβειας με την ανακρίβεια είναι η δίνη μέσα στην οποία κολυμπάμε
θέλοντας και μη. Το αν θα βουλιάξουμε ή όχι δεν εξαρτάται από αυτό-ορισμούς, ορισμούς,
ή και αφορισμούς, αλλά πρώτιστα από το αν κουνάμε τα χέρια μας κολυμπώντας.
Ο Μαρξ δεν έγραψε ποτέ τη φράση "δεν είμαι μαρξιστής". Την φράση την έγραψε ο Ένγκελς ως κάτι που είπε ο Μαρξ μία φορά στον Λαφάργκ από εκνευρισμό με τους γάλλους μαρξιστές: "Now what is known as ‘Marxism’ in France is, indeed, an altogether peculiar product — so much so that Marx once said to Lafargue: ‘Ce qu'il y a de certain c'est que moi, je ne suis pas Marxiste.’ [If anything is certain, it is that I myself am not a Marxist]"
ΑπάντησηΔιαγραφήΕπιστολή Ένγκελς στον Μπερνστάιν, 1882, https://marxists.anu.edu.au/archive/marx/works/1882/letters/82_11_02.htm
Το νόημά της είναι: "Αν αυτοί είναι μαρξιστές, τότε δεν είμαι εγώ."
Χρήσιμη διευκρίνηση.
ΔιαγραφήΒέβαια αυτό που λέω εδώ-πέρα είναι πως, είτε το έγραψε είτε το είπε, δεν έχει και τόσο μεγάλη σημασία για μένα και για σένα το ότι με το όρο «μαρξιστής» περιγράφουμε τον ιδεολογικό μας χαρακτήρα, άσχετα αν εμείς ή κάποιοι άλλοι αξιολογούν έτσι ή αλλιώς το κατά πόσο είμαστε (με δεν ξέρω τι κριτήρια - μια άλλη κουβέντα). Και ότι, τελικά, στην πράξη ίσως φαίνεται καλύτερα…
Ομολογουμένως, το έγραψα για να γράψω κάτι σήμερα… (something marginally more than a trivial pursuit)
Στην επιστολή στον C. Schmidt επίσης (με το ίδιο νόημα): https://www.marxists.org/archive/marx/works/1890/letters/90_08_05.htm
Διαγραφή