«Να καταστείλουμε την φοροδιαφυγή», φωνάζουν τώρα, αλλά γιατί;

image borrowed from here

Σε όλο τον κόσμο, η δυνατότητα των πολυεθνικών να εκμεταλλεύονται ρωγμές στο διεθνές φορολογικό σύστημα έχει προκαλέσει έντονη οργή στο εξαντλημένο από μια λιτότητα κοινό.
 […]
Έχει δημιουργηθεί μια σύγχυση στην ειδοποιό διαφορά μεταξύ των φορολογικών παραδείσων και των μεγαλύτερων βιομηχανικών χωρών που χρησιμοποιούν φορολογικά μέτρα ως πηγή ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος, για να εξασφαλίσουν επενδύσεις, δουλειές και έσοδα.

H μετακίνηση των κερδών σε χώρες χαμηλότερης φορολογίας υπολογίζεται να κοστίσει στις κυβερνήσεις δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια το χρόνο σε έσοδα, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (European Commission).

.

***************

Τα παραπάνω είναι απόσπασμα από άρθρο στους Financial Times.

Είναι φανερό ότι  ένας  από τους κύριους στόχους, αλλά και επίτευγμα του μονοπωλιακού κεφαλαίου στο παρόν στάδιο της παγκοσμιοποίησης του, ήταν η δημιουργία ενός διεθνούς περιβάλλοντος με τα χαρακτηριστικά του φορολογικού παράδεισου.  Η ασύστολη εξυπηρέτηση των αξιώσεων των πολυεθνικών, ξένων και ντόπιων μονοπωλίων, σε κάθε χώρα  εκλογικεύτηκε από τους πολιτικούς υπηρέτες τους με την επιχειρηματολογία  ότι η υψηλή ή χαμηλή φορολογία είναι βασικό, συχνά το βασικότερο κριτήριο με γνώμονα το οποίο αποφασίζεται αν μια χώρα θα προσελκύσει ή όχι επενδύσεις, και οι επενδύσεις με την σειρά τους κρίνουν αν θα «έχουμε ανάπτυξη»,  δημιουργία εργασιακών θέσεων, εθνικού εισοδήματος, και πάει λέγοντας. Πρόσφατο παράδειγμα, η Πορτογαλία που ανακοίνωσε τα σχέδιά της για τη μείωση των φορολογικών συντελεστών για εταιρείες «ώστε να τονώσει την οικονομία», παρότι προωθεί συνάμα μέτρα λιτότητας.

Δυο παραδείγματα του αποτελέσματος αυτής της τακτικής:

Η Google μόνο έχει χρησιμοποιήσει την Ιρλανδία και τις Κάτω Χώρες για να μεταφέρει δισεκατομμύρια δολάρια των κερδών της στον φορολογικό παράδεισο των Βερμούδων, με αποτέλεσμα έναν υπερπόντιο φορολογικό συντελεστή για την ίδια μόλις 5 τοις εκατό για το προηγούμενο έτος.
Η Dell, εταιρεία ηλεκτρονικών υπολογιστών, αντιμετώπισε  ένα φορολογικό συντελεστή της τάξης του 0,1 τοις εκατό σε μόλις δύο τρίτα των διεθνών κερδών της το 2011, λόγω της παροχής φορολογικών κινήτρων στην Σιγκαπούρη.

Είναι άξιο απορίας ότι από τα πλέον έγκυρα φερέφωνα του κεφαλαίου εγείρεται το ζήτημα και ότι, γενικότερα, σηκώνεται τώρα αυτή «η σκόνη» σχετικά με το τρομακτικού μεγέθους «χαμένο εισόδημα» των χωρών από την φοροδιαφυγή-φοροαπαλλαγή. Στο προαναφερθέν άρθρο πληροφορούμαστε επίσης ότι:

• σε μια έκθεση της η Οργανωσης Οικονομικής Συνεργασιας και Αναπτυξης (OECD) εκφράζεται ο φόβος ότι αυτό που γίνεται διακυβεύει «την τιμιότητα» του εταιρικού φόρου εισοδήματος
• εκφράζονται φόβοι ότι η σταθερότητας στην εταιρική φορολογία πλησιάζει το τέλος της, ως αποτέλεσμα της μείωσης των φορολογικών συντελεστών
• η Ελβετία τον περασμένο μήνα υπέκυψε στις απαιτήσεις της ΕΕ να καταργήσει τα κίνητρα που προσφέρει σε ξένες πολυεθνικές, λέγοντας ότι θα ανακοινώσει τις μεταρρυθμίσεις στα μέσα του έτους
• αυτό το έτος, το ολλανδικό κοινοβούλιο ψήφισε πρόταση απαιτώντας να σταματήσει να αποκαλείται «φορολογικός παράδεισος» απο διεθνείς οργανισμούς προτείνοντας έναν εταιρικό φορολογικό συντελεστή 25 τοις εκατό
• στην σύνοδο κορυφής G20 δεσμεύθηκαν να «καταστείλουν» την φοροαποφυγή των πολυεθνικών.

Τι συμβαίνει λοιπόν;

Δεν νομίζω οτι προβληματίστηκαν τόσο πολύ επειδή ξαφνικά οι χειμαζόμενοι λαοί έμαθαν για το σκάνδαλο σε βάρος τους, ότι δηλαδή γδέρνονται οι ίδιοι με φόρους και οι πολυεθνικές, έχοντας την οικονομική νομή του πλανήτη, στην ουσία, δεν πληρώνουν φόρο εισοδήματος πουθενά. Δεν νομίζω οτι φοβούνται την αντίδραση του κόσμου για κάτι που είναι 'γνωστόν τοις πάσι'.

Αρα; Άλλαξε μήπως κάτι σε σχέση με το γεγονός ότι η φοροδιαφυγή είναι πάγια τακτική των πολυεθνικών και των κάθε εθνότητας μονοπωλίων και με το γεγονός ότι η φοροαπαλλαγή είναι θρησκευτικό δόγμα των πολιτικών υπηρετών τους; Σίγουρα όχι! Απλά, όπως είναι φυσικό, επειδη αυτό είναι το κυρίαρχο δόγμα, καταλήξαμε να έχουμε μια γελοία  κατάσταση ανταγωνισμού ως προς το ποιος θα μειώσει την φορολογία του κεφαλαίου περισσότερο. Η κατάσταση, που κυριολεκτικά έχει καταντήσει ένα αρρωστημένο αστείο, έχει φτάσει στο σημείο όπου εντείνεται ο ανταγωνισμός μεταξύ χωρών για την προσφορά χαμηλότερων φορολογικών συντελεστών στα μονοπώλια και ιδιαίτερα στις πολυεθνικές.

Και ποίο είναι το προβλημα; Αυτό τώρα αρχίζει να λειτουργεί ανασταλτικά σε σχέση με μια σταθερότητα που θεωρείται προϋπόθεση για την ανάπτυξη. Μια πτυχή του ανταγωνισμού αφορά το περιβάλλον επενδύσεων που η κάθε χώρα προσπαθεί να δημιουργήσει. Αυτό το περιβάλλον, όλο και περισσότεροι θεράποντες του συστήματος τώρα, θεωρούν ότι υπονομεύεται από την αστάθεια που δημιουργείται στο χώρο της φορολογίας εταιρικού εισοδήματος. Επιπλέον, και το κυριότερο, η παράταση της κρίσης βάζει επιτακτικότερα το ζήτημα της  εξεύρεσης εσόδων για την κάθε χώρα ξεχωριστά.

Ακούμε λοιπόν φωνές που λένε «κάτι πρέπει να κάνουμε γι αυτό». Τι ακριβώς μπορούν να κάνουν ομως είναι δύσκολο να μας πουν. Δύσκολο, όπως δύσκολο είναι να λυθεί το προβλημα της γένεσης και αναπαραγωγής αντιφάσεων σ’ ένα σύστημα που εντούτοις επιβιώνει.

Ως πότε όμως… 

Μ