Μια τοποθέτηση πάνω στις Θέσεις

 To καπιταλιστικό σύστημα στη χώρα μας - αλλά και διεθνώς - βρίσκεται σε βαθιά κρίση. Η αδυναμία της αστικής τάξης να διαχειριστεί την κρίση, σε συνδυασμό με τη λαϊκή οργή και αγανάκτηση, έχουν δημιουργήσει προβλήματα στο αστικό πολιτικό σύστημα. Οι αδυναμίες αυτές γίνεται προσπάθεια να ξεπεραστούν, μέσω της λεγόμενης «αναμόρφωσης του πολιτικού σκηνικού», μέρος της οποίας συνιστά και η μετάλλαξη του ΣΥΡΙΖΑ από δεξιό οπορτουνιστικό κόμμα σε σοσιαλδημοκρατικό.

Εδώ αναδεικνύεται η σημασία του ρόλου του ΚΚΕ ως πρωτοπορία της εργατικής τάξης. Ως Κόμμα θα κριθούμε πάνω στην ικανότητά μας να αποσπάσουμε δυνάμεις από την κυρίαρχη λογική. Να τις πείσουμε πως υπάρχει άλλος δρόμος ανάπτυξης, και τελικά να τις εντάξουμε στην πάλη γι' αυτόν.
Μπροστά, λοιπόν, και στο Συνέδριο οφείλουμε να εξετάσουμε ζητήματα που προκύπτουν από την τακτική μας και τη δράση μας το προηγούμενο διάστημα, αλλά και τη δράση μας στο μέλλον.
Για τη Λαϊκή Συμμαχία:
H Λαϊκή Συμμαχία ορίζεται ως συμμαχία κοινωνικών δυνάμεων (εργατών, μισοπρολετάριων, φτωχών αγροτών, κ.ά.) στη γραμμή της πάλης με «σαφή αντιμονοπωλιακή, αντικαπιταλιστική κατεύθυνση» για την αλλαγή της εξουσίας.
Εδώ μπαίνει το πρώτο ερώτημα: Γίνεται οι παραπάνω κοινωνικές δυνάμεις να εκφράζονται στη συμμαχία μόνο μέσω του ΚΚΕ; Γίνεται να υπάρξει συμμαχία κοινωνικών δυνάμεων χωρίς τη συμμαχία των αντίστοιχων πολιτικών δυνάμεων που τις εκφράζουν; To KKE αντικειμενικά είναι κόμμα της εργατικής τάξης και όχι των αυτοαπασχολούμενων ή των φτωχών αγροτών.
Το δεύτερο ζήτημα που τίθεται από τα γεγονότα είναι αυτό της γραμμής και των στόχων της Λαϊκής Συμμαχίας. Βασικό στοιχείο της γραμμής της συμμαχίας αποτελεί η ανατροπή του καπιταλισμού - αφού αποκτά πλέον σαφή αντικαπιταλιστική γραμμή - και η πάλη για την εργατική λαϊκή εξουσία. Μπορεί να μην μπαίνει ως προϋπόθεση η αποδοχή του προγράμματος του Κόμματος αλλά από τα γεγονότα τα όρια της συμμαχίας εξαντλούνται σε εμάς και τους οπαδούς μας. Επιπλέον, το ΠΑΜΕ, το ΜΑΣ και οι άλλες συνιστώσες της έχουν ταυτιστεί - και με δική μας ευθύνη αφού τις χρησιμοποιούμε και σε ρόλο παρατάξεων στους μαζικούς φορείς - με το ΚΚΕ. Αντικειμενικά λοιπόν αποκλείονται από αυτή όλες οι δυνάμεις αυτές και ο κόσμος που είναι ως ένα βαθμό προοδευτικος, κατανοεί ποιοι χάνουν και ποιοι κερδίζουν σε αυτό το σύστημα, ωστόσο δεν έχουν πεισθεί για την ανάγκη ανατροπής του ή δεν έχουν δεχτεί την πρότασή μας για εργατική λαϊκή εξουσία. Είναι σαφές λοιπόν ότι η Λαϊκή Συμμαχία δεν έχει χαρακτηριστικά μετώπου.
Εδώ θα ρωτήσει κάποιος: «Δηλαδή πρέπει το ΚΚΕ να αλλάξει το στρατηγικό του στόχο;» Η απάντηση σε αυτό είναι φυσικά όχι χωρίς συζήτηση. Το ΚΚΕ έχει το προγραμμά του και ως σωστό κομμουνιστικό κόμμα έχει θέση για το σοσιαλισμό. Αυτό όμως δε σημαίνει ότι στο κίνημα δεν μπορούμε να δημιουργήσουμε Μέτωπα γύρω από γενικότερα αιτήματα όπως η ανατροπή των αντεργατικών νόμων, η έξοδος από την ΕΕ. Αποτελεί άλλωστε βασική λενινιστική αρχή ότι τα προτάγματα και τα συνθήματα που θέτει η πρωτοπορία στο κίνημα πρέπει να αντιστοιχίζονται στο βαθμό ανάπτυξης και την ωριμότητά του. Οταν το κίνημα είναι πίσω των περιστάσεων πρέπει να βάζεις συνθήματα τα οποία θα συσπειρώσουν τις μάζες με το μέρος σου και προοδευτικά όσο οξύνεται η πάλη, όσο ωριμάζουν οι συνθήκες και το επίπεδο της ταξικής συνείδησης, τόσο θα θέτεις πιο προωθημένα συνθήματα.
Για τις συμμαχίες:
Οι πιο πάνω παράγραφοι αφήνουν ανοικτό το ζήτημα των συμμαχιών ή ακόμα και πολιτικών συμφωνιών με άλλες δυνάμεις - ρεφορμιστικές, οπορτουνιστικές - πάνω σε διάφορα θέματα. Αυτό στις Θέσεις απαντάται με ξεκάθαρο τρόπο: « Το ΚΚΕ δεν μπορεί να κάνει καμία πολιτική συνεργασία με αυτές τις πολιτικές δυνάμεις ούτε σε περίοδο συγκέντρωσης δυνάμεων ούτε σε συνθήκες επαναστατικής κατάστασης». (θέση 67)
Η παραπάνω αντίληψη είναι πρώτα από όλα επικίνδυνη για το Κόμμα γιατί μας αφήνει εκτεθειμένους σε πολιτικές μεθοδεύσεις άλλων δυνάμεων όπως φάνηκε και το προηγούμενο διάστημα. Επιπλέον, στερεί από το Κόμμα την ικανότητα ελιγμών που, ειδικά σε συνθήκες όξυνσης, μπορεί να αποβεί μοιραία για το επαναστατικό εργατικό κίνημα.
Ας δούμε όμως τι λέει ο Λένιν για τη σημασία των πολιτικών ελιγμών: «Είναι εκπληκτικό, πως οι αριστεροί αυτοί, που έχουν τέτοιες αντιλήψεις, δεν καταδικάζουν κατηγορηματικά τον μπολσεβικισμό! Γιατί δεν είναι δυνατόν οι Γερμανοί αριστεροί να μην ξέρουν πως όλη η ιστορία του μπολσεβικισμού και πριν και μετά την Οχτωβριανή Επανάσταση είναι γεμάτη από περιπτώσεις ελιγμών, συμφωνιών, συμβιβασμών με άλλα κόμματα, χωρίς να εξαιρούνται και τα αστικά κόμματα!»
Και συνεχίζει: «Και από όλα αυτά απορρέει εντελώς νομοτελειακά η ανάγκη, η απόλυτη ανάγκη για την πρωτοπορία του προλεταριάτου, για το συνειδητό του κομμάτι, για το κομμουνιστικό του κόμμα, να καταφεύγει σε ελιγμούς, σε συμφωνίες, σε συμβιβασμούς με τα διάφορα κόμματα των εργατών και των μικρονοικοκυραίων (...) Πρέπει, ανάμεσα σ' άλλα, να σημειωθεί ότι η νίκη των μπολσεβίκων ενάντια στους μενσεβίκους απαιτούσε όχι μόνο πριν την Οχτωβριανή Επανάσταση του 1917, αλλά και ύστερα απ΄ αυτή, την εφαρμογή μιας τακτικής ελιγμών, συμφωνιών και συμβιβασμών (...) που θα διευκόλυναν, θα επιτάχυναν, θα σταθεροποιούσαν και θα ενίσχυαν τους μπολσεβίκους σε βάρος των μενσεβίκων. (...) Η σωστή τακτική των κομμουνιστών πρέπει να συνίσταται στο να εκμεταλλεύονται αυτές τις ταλαντεύσεις και όχι να τις αγνοούν. Η εκμετάλλευσή τους απαιτεί υποχωρήσεις απέναντι στα στοιχεία εκείνα που προσανατολίζονται, από τη στιγμή και στο μέτρο που προσανατολίζονται προς το προλεταριάτο, παράλληλα με τον αγώνα ενάντια σε εκείνους που προσανατολίζονται προς την αστική τάξη. (...) Αυτό είναι ένα μακροχρόνιο προτσές και με τις εσπευσμένες "αποφάσεις": "κανένας συμβιβασμός", "κανένας ελιγμός" μπορεί μόνο να ζημιώσει το έργο της ενίσχυσης της επιρροής του επαναστατικού προλεταριάτου και της αύξησης των δυνάμεών του» (Β. Ι. Λένιν, «Απαντα», τόμος 41).

Αποστόλης Λαγγίδης
ΟΒ ΜΜ της ΤΟ ΕΜΠ της ΚΝΕ