Σενάριο Ενός Νέου Καθολικισμού

Είναι αλήθεια ότι ο ειδικά απεσταλμένος απο το γραφείο του αστού  γίνεται απόλυτα αλαζονικός όταν φορέσει τον σκούφο του προλεταρίου ή αφήσει τα γένια του φιλόσοφου, δήθεν ταγμένου στην υπόθεση του προλεταριάτου, κι αρχίσει να μιλά σαν τον πιο γνήσιο εκφραστή των συμφερόντων του. Ο τύπος αυτός, είμαι σίγουρος, δεν χρειάστηκε να πιάσει ένα σφυρί ποτέ στα χέρια του, κι αν του δείξεις ένα αληθινό δρεπάνι θα αισθανθεί ρίγη στον σβέρκο του, όχι απλά και μόνο επειδή δεν έχει δουλέψει με τα χέρια του ποτέ και, συνακόλουθα, το βλέπει μονάχα σαν σύμβολο, αλλά κι επειδή οι εργάτες κι οι σύμμαχοι τους είναι οι εχθροί εναντίον των οποίων ο ίδιος είναι κρυφά ορκισμένος, και δεν μπορεί να αισθανθεί τα εργαλεία τους παρά μόνο σαν δυνητικά απειλητικά όπλα, σαν αντικείμενο βίας.

Είναι αλήθεια ότι αυτός ο τύπος μιλά με φλεγόμενα λόγια, κραδαίνοντας το ευαγγέλιο της πολιτικής μας ορθότητας. Είναι ο ίδιος που «διάβασε σιωπηρά», επίμονα και προσεκτικά όσα απο τα κιτάπια μας μπορούσε, κι αυτά που οι φίλοι μου λενε πως πρέπει να διαβάσω κι εγώ (που το ξανάκανα κι ας το ’χω κάνει ήδη), έμαθε να μιλά και να γράφει στην γλώσσα μας καλύτερα απο μας, έμαθε κι άλλα που ο προλετάριος δεν θα μάθει ποτέ, διότι ούτε τον «ελεύθερο χρόνο» έχει, ούτε την «ελεύθερη υποστήριξη» του αστού απολαμβάνει.

Είναι αλήθεια ότι του αστού δεν του αρκεί ότι κατέχει όλα τα μέσα παραγωγής συνείδησης. Αλήθεια επίσης πως δεν του φτάνει ότι ξεπλένει τον εγκέφαλο του οικονομικού υποζυγίου του σε μαζική κλίμακα. Δεν του φτάνει διότι ξέρει πως η ανοιχτά εχθρική προπαγάνδα κάποια στιγμή παύει να έχει επαρκή αποτελέσματα. Το θεωρεί αναγκαιότητα να μπει και μέσα στις γραμμές του εχθρού του, για να διαβρώσει την ενδότερη σκέψη του. Αν δεν το κάνει, τότε δεν θα καταφέρει να τον στείλει,  να στείλει το προλεταριάτο σε λάθος δρόμο – κι είναι χαμένος απο χέρι. Με το να στέλνει το προλεταριάτο σε λάθος δρόμο, όχι μόνο  μπορεί ο αστός να αποφεύγει ή  να αναστέλλει την ολομέτωπη σύγκρουση μαζί του όταν αυτή δεν είναι προς συμφέρον του, μα και να μεθοδεύει την σύγχυση του, να δρομολογεί τον αποπροσανατολισμό του για να μπορεί να το τσακίζει ανελέητα με τη μεγαλύτερη ευκολία και το μικρότερο κόστος για τον ίδιο. 

Έτσι, ο αγώνας μέσα στο εργατικό κίνημα για την γραμμή που θα πάρει είναι ο πιο ύπουλος, ο πιο βρώμικος, κι πιο εξαντλητικός - ακόμα κι αν δεν φαίνεται να είναι ωμά και κυριολεκτικά αιματηρός. Το  πόσες ήττες πρέπει ν’ ανταλλάξει με την ιδεολογική του ωριμότητα το προλεταριάτο εξαρτάται απο πόσο ευκολόπιστο είναι, απο το πόσο θαμπώνεται απο την πολυμάθεια, την ευφράδεια και την καταιγιστική ταχύτητα με την οποία ο αστός στις γραμμές του παράγει τη φρεναπάτη που θα γίνει ο δρόμος προς το πουθενά - για ακόμα μια φορά, ο δρόμος προς το μάτωμα του που πάλι θα το αφήσει με ουλές, σημάδια που θα κουβαλάει σ’ όλη την παγιδευμένη ζωή του. 

Είναι αλήθεια  πως ο δήθεν ταγμένος στην υπόθεση του προλεταριάτου μας μιλά με περισσή σοβαρότητα για το σωστό δρόμο προς την επανάσταση. Κι ότι πολλοί απο μας εχουν εντυπωσιαστεί. «Μωρ’ τι ωραία που τα λεει ο σύντροφος!». Αλήθεια είναι κι ότι αναρριχάται όχι απλά σε θεση «ποιητή» της προλεταριακής συνείδησης αλλά σε  παράγοντα διαμόρφωσης της επαναστατικής του συνείδησης, χωμένος στον ενδότερο χώρο της δράσης της, εκτελεί ένα καθήκον  που απαιτεί πολύ μεγαλύτερη «μαστοριά» απ΄ το αντίστοιχο της διεξαγωγής του αντικομουνιστικού πόλεμου απο ανοιχτά εχθρική θέση, απο την απέναντι όχθη, ας πούμε.

Αυτός ο τύπος χρωστάει την αλαζονεία του στην πεποίθηση του ότι είναι πιο ξύπνιος απο τον προλετάριο του οποίου «ποιεί» την συνείδηση. Αλλά δεν μπορεί ποτέ να επαναπαυτεί ότι έχει θέσει την πορεία του προλεταρίου στον αυτόματο πιλότο, έτσι ώστε, απο ένα σημείο και πέρα, να μπορεί να πορεύεται στο "δρόμο προς το πουθενά" απο μόνος του. Δεν επαναπαύεται διότι, έχοντας διαβάσει την διαλεκτική πιο καλά κι απο μας, ξέρει καλά πως τίποτε δεν είναι σίγουρο και για πάντα δοσμένο.  Πάντα, κάπου, κάποια στιγμή, κάποιοι απο εμάς που είναι «καχύποπτοι χωριάτες» θα σκεφτούν  σιωπηρά... Και θα παρακολουθούν τις κινήσεις του. Κι όταν σκεφτούν φωναχτά, τότε ίσως να τον ξεσκεπάσουν.

Είναι αλήθεια πως ο τουπές του ενισχύεται γιατί έχει μάθει να ελίσσεται και ξέρει πως δύσκολα ξεσκεπάζεται, και γιατί έχει καταλάβει ότι, ακόμα και ψιθυριστά να μιλάει, πάλι ακούγεται ωσάν να σκέφτεται πιο φωναχτά απο όλους μας. Άλλωστε τώρα πια μας λεει αυτά που οι περισσότεροι απο εμάς θέλουν ν’ ακούσουν. Αυτο το ιδεολογικό «γλείψιμο» στ’ αυτιά μας παράγει καινούριες κι αναπάντεχες εφεδρείες ζηλωτών που έχοντας γίνει ακόλουθοι του και κόλακες του, είναι έτοιμοι να επιτεθούν σε όποιον αμφισβητήσει την εγκυρότητα των λόγων του, την πολιτική του ορθότητα – κάτι που διαταράσσει και την τάξη που ο καθένας απο εμάς θέλει να βάλει στον κόσμο του.

Είναι αλήθεια όμως ότι, παρόλη την κρυφή αλαζονεία του, αυτός ο τύπος είναι ο ίδιος ο μεγαλύτερος κόλακας του προλεταρίου, διότι ενώ θεωρεί ότι μπορεί να τον πατρονάρει, έχει επίγνωση της δύναμης του προλεταρίου. Αν ήταν αλλιώς δεν θα είχε κάνει σκοπό της ζωής του να τον ευνουχίσει.  

***

Ο πλέον σίγουρος τρόπος να τον αντιμετωπίσεις είναι η υγιής δυσπιστία, η καταπολέμηση του "πίστευε και μη ερεύνα", η κατανόηση ότι ο συντροφικός αγώνας δεν  είναι απλά μια ευκαιρία για να αισθανόμαστε ζεστά στο κρύο, ο ένας δίπλα και σιμά στον άλλο, όσο κι αν αυτο μας καθησυχάζει. Μήτε για να ανήκουμε κάπου σαν αντίδοτο της μοναξιάς μας. Η ευνοϊκότερη συνθήκη για την επικράτηση του οπορτουνισμού είναι κομφορμισμός. Η πανούκλα που σαπίζει το μυαλό όλων αυτών που είναι έτοιμοι να δεχτούν την κατάσταση όπως είναι «γιατί έτσι υποστηρίζουν οι πολλοί, οι ισχυροί, κι οι ειδήμονες» . Αυτή η διανοητική ανικανότητα που εμποδίζει τους παραδομένους στην καταπίεση και την εκμετάλλευση να φανταστούν την ζωή τους απελεύθερη «γιατί έτσι ήταν πάντα» . Αυτή η διανοητική και ηθική παραλυσία που δεν πρέπει ν΄αρχίσει να διαβρέχει τα θεμέλια της συνείδησης του επαναστατημένου. Αυτός ο βάλτος, ο κομφορμισμός. 

Πιστεύω ακράδαντα ότι ο επαναστατημένος εργάτης συλλογικά έχει την σοφία να κρίνει και να μην επιτρέψει την ποδηγέτηση και τον εξανδραποδισμό του. Φτάνει να μην επιτρέψει φραγμούς στην κρίση του με "αντιδογματικά" ή "αντισεχταριστικά" προσχήματα. Φραγμός στην κρίση του θα είναι να αρχίσει να πλέκεται ένας αόρατος  καθολικισμός στον κύκλο μας, έτοιμος να εξαπολύσει κυνήγι μαγισσών σ’ όσους αμφιβάλουν για την ορθότητα της κατεύθυνσης μας. Και θέλει υπέρμετρη προσοχή, γιατί οι απανταχού οπορτουνιστές καλούν σε συμμόρφωση "με τις αρχές μας" όταν αρχές εννοούν μόνο την παρερμηνεία τους ή τις φρεναπάτες που εχουν ήδη επιβάλει. "Ο οπορτουνιστής, ο οποίος "δεν φοράει κουδούνια», απαρέγκλιτα θα αποκαλέσει τους κριτές του «οπορτουνιστές».  

Ερώτημα: όταν κάποιοι απο εμάς δοκίμασαν να «σκεφτούν φωναχτά» και σίγουρα αγνοήθηκαν απο τους  περισσότερους, μήπως κάποιοι που άκουσαν «φοβήθηκαν» να συμφωνήσουν; Ελπίζω όχι! Αν άκουσαν, έπρεπε να μιλήσουν. Θα ήταν κρίμα να σιωπουν οι εργάτες και να μιλούν μόνο οι αυτόκλητοι φωστήρες τους και οι «κάτοχοι» της αλήθειας τους. Θα ήταν τραγωδία να

ακουγονται οι «φωνακλαδες» μόνο και να σωπαίνουν οι υπόλοιποι μέσα σε μια κομφορμιστική κακοφωνία που θέλει την λογική κρεμασμένη ανάποδα. Είμαι σίγουρος, κι έχω και τεκμήρια για τούτο: κάποιοι ακούνε πολύ προσεκτικά αυτούς που δεν είναι τόσο πρόθυμοι να σηκώσουν το χέρι «ομόφωνα», αν δεν συμφωνούν. Αυτούς που χαλάνε την κομφορμιστική σούπα. Μαζί μ΄ αυτoύς, και την δική μου φωνή χωρίς εγώ ο ίδιος να θεωρώ ότι έχω να πω κάτι σημαντικότερο απο άλλους.

Θα ήταν φραγμός στην κρίση του αν δημιουργηθεί ένα είδος ανώτερου ιερατείου και σε κάθε έκφραση αμφιβολίας ή φόβου για το τι συμβαίνει στις γραμμές μας, πριν απαντήσει ο αρχιερέας μας, ακούγονται απο το ακροατήριο του οι ακόλουθοι κι οι υποστηριχτές του, έτοιμοι να αποδοκιμάσουν όποιον τολμήσει να τον αμφισβητήσει;  Φαντάζομαι,  κάποιους, τους πιο χοντροκομμένους, να λενε στον «αιρετικό» πως δεν ξέρει τι λεει κι ενώ είναι κουφοί σ’ αυτά που λεει, να προβάλλουν σ΄  αυτόν το κουσούρι πως δεν ακούει και δεν αφομοιώνει σωστά το νόημα του κηρύγματος. Άλλους, τους πιο «ψαγμένους» απο τους ακόλουθούς του, να χλευάζουν μιλώντας μεταξύ τους σε κώδικα που νομίζουν πως δεν θα καταλάβουμε – με γρίφους, υπονοήματα, ειρωνεία. Εχει ξαναγίνει, και δείγματα έχω. Μα και προσφατα, αίφνης, κάποιοι μίλησαν για «μπογιατζήδες» που τάχα είχαν το θράσος να νομίζουν πως η πολιτική είναι πινέλο και , φευ, πως τολμούν οι «φτωχοί στο πνεύμα» να μιλάνε για τους φιλόσοφους και τους θεωρητικούς που μας άφησαν την άγια (εργατική) φώτιση για προίκα.

 Άσχετα αν ο συγκεκριμένος «μπογιατζής» έκανε λάθος εκτίμηση, ή έκφρασε «ασυναρτησία», ή δεν ξέρω απο τι άλλο έπασχε η λαλιά του, φαντάζεστε ένα κόσμο όπου για πολιτική μιλούν μόνο οι πολιτικοί, για φιλοσοφία μόνο οι φιλόσοφοι, όπου για την ελίτ μόνο η ελίτ έχει δικαίωμα λόγου(!);

  

Αλίμονο μας, άλλη μια φορά, τώρα που η λογοκρισία (όπως παρατήρησε ο  Ασάνζ) έχει ιδιωτικοποιηθεί, αν μεταξύ μας φοβηθούμε να μιλήσουμε.  Τότε είναι που αντί να τρέφουμε μια γνήσια εργατική συνείδηση, όσες φούσκες νερό κι αν βάλουμε στην σειρά για να τις πυροβολήσουμε μια κι έξω, θα κάνουμε «μια τρύπα στο νερό».