παπαρούνες

Η παραπάνω εικόνα είναι μια όψη του έργου τέχνης που φιλοτέχνησαν
οι Paul Cummings και Tom Piper. Μια πρωτότυπη κατασκευή με κεραμικές παπαρούνες 'εις μνημην' των πεσόντων Βρετανών στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, τοποθετημένη στο βασιλικό  χώρο έξω από το Tower of London, η οποία τιτλοφορείται  'Blood Swept Lands and Seas of Red' [χώρες βαμμένες στο αίμα και κόκκινες θάλασσες]. Μέχρι τις 11 του Νοέμβρη, όταν το έργο θα έχει αποπερατωθεί και οι κεραμικές παπαρούνες θα συμπληρωθούν, φτάνοντας τις 888,246 - όσες και ο υπολογισμένος αριθμός των Βρετανών που χάθηκαν στον πόλεμο - υπολογίζεται πως εκατομμύρια Βρετανών θα το έχουν επισκεφτεί.


Πολυάριθμα πλήθη ήδη επισκέφτηκαν το χώρο, που φυσικά αποτελεί αντικείμενο περιέργειας και όχι κατ' ανάγκη γιατί ήταν ευκαιρία να θυμηθούν. Ειδικά το περασμένο Σαββατοκύριακο που βοήθησε και ο σχεδόν αίθριος για το Λονδίνο  καιρός.

Αρκετοί βέβαια στην Βρετανία θα συμφωνούσαν με τον τεχνοκριτικό της Guardian, Jonathan Jones, ο οποίος απέσπασε θύελλα διαμαρτυριών γιατί έκφρασε την παρακάτω άποψη:

Είναι βαθύτατα ανησυχητικό το γεγονός ότι εκατό χρόνια μετά από το 1914, μπορούμε να αναφερθούμε σ' αυτό τον τρομερό πόλεμο μοναχά ως εθνική τραγωδία. Ο εθνικισμός - η εφεύρεση του 19ου αιώνα των εθνών ως ιδανικό, ως ρομαντικές ενώσεις αίματος και πατριωτισμού - προκάλεσε το μεγάλο πόλεμο. Τι λέει για τη Βρετανία οτι το 2014 ακόμα θυμόμαστε αποκλειστικά τους δικούς μας νεκρούς και δεν θρηνούμε τα γερμανικά ή γαλλικά ή ρωσικά θύματα; Τα πλήθη έρχονται να θυμηθούν - αλλά δεν θα πρέπει να θυμόμαστε μόνο τα δικά μας. Είναι ακριβώς αυτή η εσωστρεφής διάθεση που επιτρέπει στο UKIP να ευδοκιμήσει.
Αλλά αυτό είναι πιθανώς μια υπερερμήνευση, γιατί η θέα όλων αυτών των κόκκινων παπαρουνων είναι ακόμα πιο κενή. Παρά την αναφορά του αίματος στον τίτλο του, αυτό είναι ένα βαθιά αισθητικοποιημένο. ωραιοποιημένο και χωρίς δόντια μνημείο πεσόντων. Είναι όλο αξιοπρέπεια και χάρη. Υπάρχει μια ψεύτικη ευγένεια σε αυτό, και αυτό φαίνεται να είναι ο λόγος  που τα πλήθη έχουν έρθει για - να σταθούν  με μια κοινή ευλάβεια για τους εν λόγω ήρωες που μετετράπησαν σε κατεψυγμένα λουλούδια.
Τι ψέμα. Ο πρώτος παγκόσμιος πόλεμος δεν ήταν ευγενής. Ο πόλεμος δεν είναι ευγενής. Ένα μαζικό μνημείο που θα είχε νόημα για αυτή τη φρίκη, δεν θα ήταν αξιοπρεπές ή όμορφο. Θα ήταν αιματηρό, άθλιο και φοβερό να το βλέπεις. Η τάφρος του Πύργου [ Tower o London] θα έπρεπε να είναι γεμάτη απο  αγκαθωτό σύρμα και οστά. Αυτό θα σήμαινε κάτι.

Μου αρέσει η άποψη του Jonathan Jones. Θα έβαζα μια προσθήκη εδώ, όμως. Ο εθνικισμός, η ρομαντική θεώρηση των εθνών ως ενώσεις αίματος, είναι ιδέα παλαιότερη απο την εκδοχή της στην Αγγλία του προπερασμένου αιώνα. Αλλά και τότε, και πιο πριν, και τώρα, πίσω απο την χρησιμοποίηση του εθνικισμού, βρίσκονταν και βρίσκονται τα συμφέροντα της άρχουσας τάξης που κατέχει τον πλούτο και τα μέσα με τα οποία τον παράγουν, με το ζόρι, αυτοί απο τους οποίους ο πλούτος έχει κλαπεί. Και είναι αυτοί που εκτός από ιδρώτα χύνουν και αίμα, ενώ η τάξη των δειναστων τους είναι αυτή η οποία δεν διστάζει να υπερασπιστεί τα συμφέροντα και την εξουσία της με κόστος θάλασσες αίματος.

Αλλά αυτά δεν λέγονται συχνά στην αριστερο-φιλελεύθερη Guardian