Χρειαζόταν "κυνήγι μαγισσών"; BBC - ΜΙ5

Όποιος νομίζει πως τα μέσα ενημέρωσης ήταν ποτέ και πουθενά ανεξάρτητα και χωρίς άμεσο ή έμμεσο έλεγχο από την άρχουσα τάξη, είναι βαθιά νυχτωμένος. Η άρχουσα τάξη κατανοεί πολύ καλά το ρόλο της ενημέρωσης για να την αφήσει να είναι έρμαιο της τύχης. Κι ιδιαίτερα εκεί που δεν ελέγχονται από τον ιδιοκτήτη κεφαλαιοκράτη, οι κρατικές μυστικές υπηρεσίες αποκτούν αυξημένες ευθύνες ελέγχου. Παράδειγμα, το BBC.

 Πρόσφατα  δημοσιοποιήθηκαν αρχεία από τη δεκαετία του 1950 που δείχνουν το βαθμό στον οποίο η βρετανική κυβέρνηση παρακολουθούσε το BBC για να εντοπίσει κομμουνιστές, συνοδοιπόρους ή άτομα με  φιλοσοβιετικές απόψεις που δούλευαν εκεί.. Σε χτεσινό άρθρο στο ΒΒC [✴] υποστηρίζεται πως "παρά την πίεση που δέχτηκε ο Winston Churchill"  η κυβέρνησή του αντιστάθηκε στον πειρασμό να προβεί σε εκκαθάριση.
Ποίος ο λόγος;

Τον Ιούνιο του 1952, ο συντηρητικός βουλευτής, Sir Waldron Smithers, κάλεσε τον πρωθυπουργό Winston Churchill  να ερευνήσει Κομμουνιστικές δραστηριότητες στη Βρετανία. "Έχουμε προδότες ανάμεσά μας», έγραψε "και παρόλο που θα ήμουν αντίθετος στην καταστολή της ελευθερίας του λόγου, θα πρέπει να αντιμετωπίζονται ως προδότες." Η επιστολή αυτή περιέχεται σε ένα από τα αρχεία του Τσώρτσιλ, που κυκλοφόρησαν μόλις τώρα, περισσότερα από 60 χρόνια μετά την γραφή της.  Ο Smithers ζήτησε απ' τον πρωθυπουργό να δημιουργήσει μια "επιτροπή υπό την  προεδρία ενός  Άγγλου δικαστή ή διακεκριμένου  δικηγόρου [QC = queen's counsel)... που θα μπορούσε να κάνει μια εκτεταμένη έρευνα σε κομμουνιστικές δραστηριότητες και να του κάνει αναφορά».

Αυτή ήταν η εποχή που ο γερουσιαστής Τζόζεφ Μακάρθι ήταν πλήρως απασχολημένος με τις διαβόητες ακροάσεις του και το κυνήγι μαγισσών που διεξήγαγε κατά κομμουνιστών και συμπαθούντων στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ο Smithers ήταν ιδιαίτερα ανήσυχος για την απασχόληση στο BBC εργαζομένων που έδειχναν συμπαθούντες με κομμουνιστικές ιδέες..." Σε περίπτωση πολέμου ή μιας μεγάλης κρίσης ... αυτοί οι συνοδοιπόροι με βαθιά γνώση της λειτουργίας των μηχανισμών μετάδοσης, θα μπορούσαν σε μισή ώρα να κόψουν καλώδια προκαλώντας ζημιά στον εξοπλισμό και σοβαρά εμπόδια μετάδοσης"
Στην παραίνεσή του ο Σμίδερς συμπεριέλαβε ένα κατάλογο των υπαλλήλων του BBC που θεωρούσε κομμουνιστές ή συμπαθούντες.

Ο Τσώρτσιλ, καθόλου αδιάφορος, φρόντισε να  στείλει την επιστολή - με τα ονόματα - στην MI5, (μυστική υπηρεσία πληροφοριών) μέσω του Υπουργείου Εσωτερικών, για περαιτέρω διερεύνηση. Του απάντησαν καθησυχάζοντάς τον πως κατά την καλά πληροφορημένη "γνώμη της Υπηρεσίας Ασφαλείας, η κομμουνιστική επιρροή στο BBC είναι απειροελάχιστη και δεν συνιστά σοβαρό κίνδυνο για την ασφάλεια."

Το ΒΒC τώρα παραδέχεται ότι για πολλά χρόνια, η MI5 είχε τον άμεσο έλεγχο "φιλτραρίσματος" [vetting] του προσωπικού του. Στην συγκεκριμένη περίπτωση ο πρωθυπουργός πληροφορήθηκε πως είχαν εξακριβωμένους 147 κομμουνιστές, ή κομμουνιστικά συμπαθούντες, από προσωπικό 12.200. Και εκτιμήθηκε τότε από την κυβέρνηση Τσωρτσιλ ότι μια σημαντική έρευνα - όπως αυτή που πρότεινε ο Smithers - "θα μπορούσε να προκαλέσει μεγάλη αμηχανία χωρίς να εξυπηρετήσει κανένα χρήσιμο σκοπό".

Το ΜI5 διαβίβασε με σιγουριά ότι ουδείς στη μαύρη λίστα Smithers του ήταν μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος.
Ο Τσώρτσιλ, απαντώντας στον Σμίδερς έγραψε:

"Αγαπητέ μου Smithers, υπέβαλα  τις επιστολές σας σχετικά με τον κομμουνισμό σε προσεκτική εξέταση και μετά από πλήρη αξιολόγηση  δεν θεωρώ ότι μια έρευνα για  τον κομμουνισμό θα ήταν επωφελής. Έχουμε πλήρη επίγνωση του κινδύνου του. Όσον αφορά το BBC σας διαβεβαιώ πως  υπερεκτιμάτε το βαθμό επιρροής του Κομμουνισμού, και ότι υπάρχουν τα κατάλληλα σχέδια για την αντιμετώπιση τυχόν σοβαρής απειλής. Με εκτίμηση, WC"

Ωστόσο, ο πρωθυπουργός διατήρησε ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Ένα χρόνο αργότερα ζήτησε από το Γραμματέα του κυβερνητικού Συμβούλιου  [Cabinet Secretary] Νόρμαν Μπρουκ, να ελέγξει πόσοι ακριβώς κομμουνιστές ή συμπαθούντες είχαν πλέον απομείνει στο προσωπικό του BBC. Ο Μπρουκ του είπε πως είχαν μείνει λιγότεροι από 100, και σε κατώτερες θέσεις, και ότι ο Γενικός Διευθυντής Sir Ian Τζέικομπ γνώριζε τους "κινδύνους" να προσπαθήσουν να επηρεάσουν το περιεχόμενο των εκπομπών, αλλά ότι "αυτός είναι σίγουρα σε επιφυλακή για τυχόν ενδείξεις ως προς αυτό - και βέβαια, το θεωρεί βοήθημα ότι γνωρίζει επακριβώς ποιοί είναι οι ύποπτοι και τις θέσεις που κατέχουν".

Η κυβέρνηση του Τσωλτσιλ ήταν αντίθετη με μια πολιτική άμεσης διοικητικής «εξάλειψης»  κομμουνιστών από κρατικά μέσα ενημέρωσης και δημόσιες υπηρεσίες, διότι,  όχι μόνο δίσταζαν να απολύσουν ανθρώπους απροκάλυπτα λόγω των πολιτικών τους πεποιθήσεων, πράγμα που  θα μπορούσε να προκαλέσει «μια τέτοια πολιτική καταιγίδα που θα κάνει περισσότερο κακό παρά καλό», αλλά και γιατί η παρουσία τους ήταν αμελητέα και φθίνουσα και δεν συνιστούσαν απειλή, και διότι "τα πράγματα ήταν ήδη υπό έλεγχο"...

Πέντε χρόνια πριν, Το 1947, ο Smithers είχε θέσει επερώτηση στο κοινοβούλιο, αν ο πρωθυπουργός [τότε ήταν ο Clement Attlee, του εργατικού κόμματος] θα "συστήσει μια επιτροπή του Κοινοβουλίου για αντι-βρετανικές Δραστηριότητες, στα χνάρια της Επιτροπής Αντιαμερικανικών δραστηριοτήτων». Η κυβέρνηση αρνήθηκε κάθετα μας λέει ο αρθρογράφος του bbc. Ο Smithers ζήτησε
 οι κομμουνιστές να τεθούν  εκτός νόμου και τα κεφάλαιά τους να κατασχεθούν. Δεν έγινε δεκτό..

Από τα παραπάνω δεν πρέπει να υποτεθεί πως οι εργατικοί ήταν καλύτεροι, ή λιγότερο παρανοϊκοί με τον " τον κομμουνιστικό κίνδυνο" από τους Τόρηδες στην Βρετανία...

Το άρθρο του bbc αναφέρεται στην δράση του Τζορτζ Όργουελ,  συγγραφέα των "ούλτρα-ελευθεριακών" μυθιστορημάτων  1984 και Φάρμα των Ζώων,  ο οποίος,  λίγο πριν από το θάνατό του το 1949, έστειλε μια λίστα με ονόματα "επικίνδυνων" στο Τμήμα Έρευνας Πληροφοριών  [Information Research Department - IRD] ένα σώμα αντι-κομμουνιστικής προπαγάνδας που είχε συσταθεί απ' τη μεταπολεμική κυβέρνηση των Εργατικών. Δεν χαρακτηρίζει χαφιεδισμό βέβαια την πράξη αυτή, και λίγο ως πολύ τον δικαιολογεί παραθέτοντας κάποιον που λέει πως ο "σοσιαλιστής"  Όργουελ ήταν και κατά του κομμουνιστικού ολοκληρωτισμού.

Ο κατάλογος του Όργουελ περιελάμβανε άτομα (κυρίως συγγραφείς) που ο ίδιος  θεωρούσε ότι τοποθετούνταν υπερβολικά ευμενώς προς τη Σοβιετική Ρωσία για να τους εμπιστεύεται το κράτος. Στους επικίνδυνους συμπεριλαμβάνονταν και προσωπικότητες όπως ο Τσάρλι Τσάπλιν.
✴✴✴

[✴] Το άρθρο στο bbc online, του οποίου το παρόν συνιστά  ελευθερη απόδοση με πρόσθετα σχόλιά μου (γραμματοσειρά με επισήμανση) και οι φωτογραφίες από το ιδιο εδώ