Λίγα ακόμα για... το δημοψήφισμα (σκεφτόμενος φωναχτά)

Το ΟΧΙ, εξαιτίας της δραματικής κλιμάκωσης της επίθεσης κατά του λαού με τρομοκρατία και εκβιασμό, είναι πλέον αναμφισβήτητο ότι εκφράζει αντίσταση και ανυπακοή του λαού (όχι της κυβέρνησης) στην ΕΕ, χωρίς βέβαια να σημαίνει καθαρά κι αποκλειστικά αυτό. Σίγουρα όμως, σήμαινε Όχι στη επιβολή λιτότητας από την ΕΕ,  Όχι στην αδιάλλακτη στάση της ΕΕ και της εμμονής με την οποία αξιώνει να παραταθεί το δράμα που βιώνει ο λαός, και Όχι στην ωμότατη επέμβαση της ΕΕ στα εσωτερικά της χώρας.

*****

Ξεκινώ με την διαπίστωση ότι, όσο περνούσαν οι μέρες μετά την κήρυξη του δημοψηφίσματος, με ραγδαίες εξελίξεις το ΟΧΙ αποκτούσε εντονότερα το χαρακτήρα του ερωτήματος «παραμονή στην Ευρωζώνη  και στην ΕΕ ή Όχι».

Οι "εταίροι", έχοντας αναιρέσει το τελεσίγραφό τους με νέα πρόταση, κατέστησαν τουλάχιστον το γράμμα του ερωτήματος του δημοψηφίσματος άτοπο, κι έχοντας μεθοδεύσει στραγγαλισμό των τραπεζών με τα γνωστά αποτελέσματα, παρέσυραν την κυβέρνηση να κάνει περαιτέρω σπασμωδικές υποχωρήσεις, για να αρνηθούν αμέσως μετά την συνέχεια της διαπραγμάτευσης μέχρις ότου κριθεί το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος. Το γράμμα του ερωτήματος ήταν άκυρο, ενώ το πνεύμα του ήταν ανοικτό για ερμηνεία κατά το δοκούν, παρότι η κυβέρνηση επέμενε ότι χρειαζόταν το «ΟΧΙ» της για συνέχεια της «διαπραγμάτευσης εντός Ευρωζώνης» από καλύτερη θέση.

Εκτός απο τα τρισάθλια εγχώρια φερέφωνα  της αστικής τάξης που επωφελήθηκε απ' το σφαγείο των μνημονίων, σύσσωμοι και οι υψηλά ιστάμενοι της ΕΕ έκαναν ξεκάθαρο ότι  προσάπτουν στο δημοψήφισμα το δικό τους πολιτικό νόημα. Κοινός παρανομαστής ήταν ότι το ΟΧΙ σήμαινε έξοδο απ' την Ευρωζώνη και πιθανόν κι απο την ΕΕ. Ελπίδα τους ήταν ότι, με όλη την τρομοκρατία και τους εκβιασμούς που άσκησαν στον λαό, θα εκμαίευαν ένα «ΝΑΙ» για μιαν άνευ όρων υποταγή του, σκυφτού από φόβο και με σπασμένο το ηθικό του.

Το ΟΧΙ, εξαιτίας της δραματικής κλιμάκωσης της επίθεσης κατά του λαού με τρομοκρατία και εκβιασμό, είναι πλέον αναμφισβήτητο ότι εκφράζει αντίσταση και ανυπακοή του λαού (όχι της κυβέρνησης) στην ΕΕ, χωρίς βέβαια να σημαίνει καθαρά κι αποκλειστικά αυτό. Σίγουρα όμως, σήμαινε Όχι στη επιβολή λιτότητας από την ΕΕ,  Όχι στην αδιάλλακτη στάση της ΕΕ και της εμμονής με την οποία αξιώνει να παραταθεί το δράμα που βιώνει ο λαός, και Όχι στην ωμότατη επέμβαση της ΕΕ στα εσωτερικά της χώρας.

Μέσα σ' αυτή την πλοκή και στο βαθμό κατά τον οποίο το ΟΧΙ έπαιρνε διαφορετική ερμηνεία απ’ αυτήν του κυβερνητικού «όχι», ολοένα και πιο δύσκολη καθίστατο και η δικαιολόγηση του διπλού (αλλά άκυρου) ΟΧΙ του ΚΚΕ από τα μέλη του.

Γιατί όμως;

Πως μπορεί να ήταν λάθος που το ΚΚΕ ζητούσε αντίσταση χωρίς διάκριση, στην μία ή στην άλλη πρόταση άγριας λιτότητας για την εργατική τάξη και τα χαμηλά μεσαία στρώματα που το δημοψήφισμα μας κάλεσε να επιλέξουμε; Πως μπορεί να ήταν λάθος που ζήτησε ακύρωση του εκβιασμού εις βάρος του λαού, και τι άλλο θα ήταν τιμιότερο εκτός από την συνεπή άρνηση του να πάρει μέρος στο άθλιο παίγνιο που παίχτηκε;

Ότι το ΚΚΕ είχε δίκιο, ήταν καθαρό σαν κρύσταλλο για τα μέλη και αρκετούς, αλλά όχι τους περισσότερους, απ’ τους οπαδούς του. 

Μα πάλι, γιατί;

Ο μουλωχτός, και χωρίς όριο υστεροβουλίας,  εκβιασμός της κυβέρνησης, που στην πορεία εμφανίστηκε σαν τον αδύναμο Δαβίδ χωρίς σφεντόνα, όλο και πιο έντονα ωχριούσε μπροστά στον αλαζονικά απροκάλυπτο και, πέρα απο κάθε όριο θρασύτητας, εκβιασμό των ιθυνόντων της ΕΕ - του Γολιάθ που ζητάει αίμα, ιδρώτα και δάκρυα χωρίς εκπτώσεις, με τα τρισάθλια ελληνόφωνα ανδρείκελα τους εδώ πέρα σε παράκρουση... Η αγριότητα κρυμμένη πίσω απο μάσκες διαλλακτικού εταίρου ή τρομοκράτη και το θράσος όλων αυτών που θεωρούν φυσικό και αναμφισβήτητο  να αντιμετωπίζεται η χώρα αυτή  σαν προτεκτοράτο, δημιούργησε  έντονο συναίσθημα αγανάκτησης, εγείροντας έναν πατριωτισμό (σε σαθρή βάση, αν θέλετε), που αντικειμενικά στεκόταν και κατά της εξάρτησης στην ΕΕ.

Μα θα μου πεις: «αλλάζει κάτι  αυτός ο «πατριωτισμός, ή μήπως η αστική τάξη, και με το Όχι του λαού, δεν βγαίνει πάλι κερδισμένη;»

Η απάντηση είναι δεν αλλάζει τίποτε απο οικονομική και κοινωνική άποψη – δεκτό και δοσμένο – είτε με «ναι» είτε με «όχι» το κεφάλαιο κερδίζει και η άγρια  λιτότητα συνεχίζεται. Αυτή η αλήθεια αποτέλεσε την βασική και αναγκαία συνθήκη για να στηριχτεί λογικά η απόφαση του ΚΚΕ να επιλέξει το άκυρο. Αυτό που προτείνεται στο παρόν κείμενο είναι ότι, ναι μεν η αλήθεια αυτή ήταν λογικά αναγκαία , αλλά όχι επαρκής συνθήκη, για να δικαιολογηθεί η εν λόγω απόφαση και να έχει την δέουσα απήχηση .

Ας το δούμε.

Εξετάζοντας τον ιδεολογικο-πολιτικό παράγοντα, ας αναρωτηθούμε:

Γιατί η αστική τάξη, αφού ούτως ή άλλως θα έβγαινε κερδισμένη, δεν σταμάτησε να ουρλιάζει εκκωφαντικά κατά του «ΟΧΙ»; Πως ερμηνεύεται η υστερική παράκρουση των εκπροσώπων και φερεφώνων της (στον κύριο όγκο τους – οι εξαιρέσεις δεν αναιρούν τον κανόνα), αν ήταν «μια από τα ίδια» και γι αυτήν;

Η στάση τους κάλυπτε μεν σε κακοφωνία το κυνικό «μένουμε Ευρώπη, γιατί έτσι μας βολεύει», αλλά και την εκτίμηση ότι το δημοψήφισμα θα έκφραζε την αυξανόμενη δυσαρέσκεια του λαού προς την ΕΕ, δηλαδή το ΟΧΙ θα υπονόμευε το πολιτικό και ιδεολογικό  άλλοθι για κάθε έγκλημα κάτω απ’ την ομπρέλα της ΕΕ – που ενέχεται στην ψευδή εκτίμηση ότι τάχα «ο λαός θέλει Ευρώπη», και μάλιστα με κάθε κόστος. Το ΟΧΙ θα σήμαινε κάτι που αφορά και το φρόνημα του λαού. Αφορούσε μεν  την αλλαγή στον συσχετισμό δυνάμεων με αποδυνάμωση του ιδεολογήματος «Μένουμε Ευρώπη», την οποία αποδυνάμωση το μπλοκ που πάλευε για το ΝΑΙ προσπαθούσε κυριολεκτικά με νύχια και με δόντια να αποτρέψει. Αλλά, αφορούσε και τον ψυχολογικό παράγοντα, το ηθικό του λαού, που το αποτέλεσμα στην κάλπη έρχεται να επηρεάσει και την διάθεση του να αντισταθεί.

Ακόμα κι αν δούμε την μανούβρα της κυβέρνησης (του Συριζα πρώτιστα), σαν έκφραση ενδοιαστικής αντίθεσης, από την οποία βγαίνει στο προσκήνιο ισχυρότερο αυτό το τμήμα της που δεν επωφελήθηκε επαρκώς από τα μνημόνια, δεν αναιρείται η αλήθεια ότι το δόγμα «μένουμε Ευρώπη» (παραλλαγή του «ανήκομεν εις την Δύσιν»), εκφράζει ολόκληρη την αστική τάξη. Η υποχώρηση του είναι κάτι θετικό για τις δυνάμεις που μάχονται κατά την πρόσδεσης της χώρας στο άρμα της ΕΕ. Ο λαός, από ένα σημείο και πέρα, κόντρα στην τρομοκρατία, και παρά την εμμονή του κυβερνητικού «όχι», προφανώς αποφάσισε να μη λέει ακριβώς το ίδιο με αυτό που έλεγαν οι αστοί, διότι ψηφίζοντας ΟΧΙ  δεν υπέκυψε  στον τρομοκρατικό εκβιασμό τους. Απ’ την άλλη, το «ΝΑΙ» του λαού σήμανε για πολλούς και μια σημαντική παραλλαγή του βασικού σλόγκαν των αστών. Σήμαινε «μένουμε Ευρώπη, γιατί μας απειλούν με εξόντωση αν ψηφίσουμε ‘Όχι’». Το νόημα του «ΝΑΙ» του λαού, λοιπόν εμπεριέχει μεν το συμφέρον αυτών που επωφελούνται αλλά και το φόβο αυτών που υποκύπτουν στον εκβιασμό. Αν το «ΝΑΙ» επικρατούσε, ο σκοπός σύσσωμης της  αστικής τάξης ήταν να το διαστρεβλώσει και να το χρησιμοποιήσει  για να μας κουφάνει με κραυγές θριάμβου ή υστερίας, λέγοντας πάλι: «ο λαός θέλει Ευρώπη».

Παρουσιάζοντας ψευδώς  οι αστοί την ψυχολογία φόβου του λαού ως επιθυμία ή ελπίδα, διατηρούν το άλλοθι τους.

Θα ρωτούσες  δικαιολογημένα: «Αυτό κατάλαβες πως ήταν το ζητούμενο για το ΚΚΕ; Να μην κλονιστεί το άλλοθι των αστών;»

Όχι βέβαια! Το ερώτημα είναι αν άξιζε πρώτα απ’ όλα να εκτιμήσει, πριν παλέψει για να αποτρέψει μιαν επίφοβη  νίκη των αστών σε πολιτικο-ιδεολογικό επίπεδο, και πιο συγκεκριμένα, αν άξιζε τον κόπο να καταστραφεί το άλλοθι των αστών, και (ακόμα καλύτερα)  αν άξιζε  να παλέψει για μια  στάση του λαού που δηλώνει το «δεν φοβόμαστε την Ευρώπη», για ανύψωση του ηθικού του. Το ερώτημα είναι, αν άξιζε να εκφραστεί ένα αντι-ευρωπαϊκό φρόνημα όσο γίνεται πιο ισχυρά, και κόντρα στον ανελέητο ιδεολογικό και ψυχολογικό πόλεμο που διεξήγαγε η αστική τάξη (ή ο κύριος όγκος των εκπροσωπών της) στην χώρα και οι νταβατζήδες της στην ΕΕ και επέκεινα.

Πιστεύω ότι άξιζε το κόπο. Και αυτό οδηγεί στην εύλογη απορία: πως γίνεται το μόνο κόμμα που είναι κατά της ΕΕ, στην κρίσιμη στιγμή, όπου για πρώτη φορά θα μπορούσε να μετατραπεί σε ευκαιρία να δυναμώσει  η συνειδητή πράξη ανυπακοής και αντίστασης στο δέσιμο της χώρας σ’ αυτήν την «λυκοσυμμαχία», παίρνει μιαν, αντικειμενικά, ουδέτερη στάση; 

Η απάντηση είναι ότι έτσι που μεθοδεύτηκε το δημοψήφισμα, δηλαδή σαν φάρσα, το κόμμα δεν μπορούσε να κάνει κάτι διαφορετικό. Είναι προφανές ότι το ΚΚΕ εκτίμησε πως δεν μπορούσε το κόμμα να προτείνει «έγκυρο Όχι» χωρίς να γίνει νεροκουβαλητής στη φάρσα  του Σύριζα.

Η λογικοφανής τεκμηρίωση του «όχι και στο ΟΧΙ» ήταν ότι αν πούμε ΟΧΙ στη καλπη, με επίγνωση ότι θα χρησιμοποιηθεί από την κυβέρνηση για να βάλει και στάμπα λαϊκής ετυμηγορίας στη συμφωνία-σφαγή του λαού,  την Δευτέρα που θα ξεκινήσει η επιβολή ενός ακόμα μνημονίου με νέα βάρβαρα μέτρα για τον λαό πως θα το δικαιολογήσεις αυτό, το δικό σου ΟΧΙ;   

Πρόκειται για σοφιστεία, κι όχι σοβαρό επιχείρημα.

Πρώτο, Για να στηρίξεις το ΟΧΙ, η προϋπόθεση θα ήταν να έχεις ξεκαθαρίσει εκ των προτέρων τι σημαίνει αυτό το δικό σου ΟΧΙ στην κάλπη, το οποίο θα έριχνες και σε συμφωνία, όχι παραφωνία με την συντριπτική πλειοψηφία της εργατικής τάξης.  

Δεύτερο,  έχοντας ρίξει ΟΧΙ στην κάλπη, τωρα θα είχες απόλυτο δικαίωμα να ισχυριστείς ότι το Όχι του λαού δεν είναι εξουσιοδότηση σε καμία κυβέρνηση να πάει να πει «ναι» σε νέα τελεσίγραφα για άμεση συμφωνία υποταγής και εξανδραποδισμού του λαού. Αντίθετα, αν το μόνο κόμμα που ζητάει έξοδο από την ΕΕ, ρίξει άκυρο, απονομιμοποιεί, αν δεν σαμποταρει, αυτό ακριβώς το δικαίωμα: (οχι μονο του ΚΚΕ, αλλα και ολων αυτων που ειπαν ΟΧΙ) ότι το ΟΧΙ δεν πρέπει να μετατραπεί σε ΝΑΙ. Τώρα μπορεί κάλλιστα να ειπωθεί: «Μα κύριοι του ΚΚΕ, αφού ρίξατε άκυρο εσείς που είσαστε κατά της ΕΕ, τώρα μας λέτε ότι το ΟΧΙ δεν ήταν εξουσιοδότηση για διαπραγμάτευση συμφωνίας; Μα ακριβώς το αντίθετο δεν μας λέγατε μπροστά στην κάλπη;»

Μια απόφαση για έγκυρο ΟΧΙ  του ΚΚΕ, ενδεχομένως να μπορούσε επίσης να στηριχτεί στην εκτίμηση ότι μια νίκη του μπλόκου που εκβίαζε και τρομοκρατούσε για να εκμαιεύσει το «ναι» από τον λαό  θα οδηγούσε σε ακόμα πιο ισχυρή παγίδευση του λαού και σε χειροτέρευση των συνθηκών πάλης της εργατικής τάξης, ακριβώς επειδή θα επηρέαζε δυσμενώς και το ηθικό του! Αυτό θα του επέτρεπε να παλέψει σε συμφωνία, όχι σε παραφωνία με το αίσθημα αγανάκτησης της εργατικής τάξης με τους ιθύνοντες της ΕΕ, και τα εγχώρια ανδρείκελα τους,  για να δώσει τη πολιτική διάσταση πέρα από συναισθηματισμούς, ότι η ΕΕ δεν αλλάζει, ξεσκεπάζοντας την απάτη του Συριζα, και ξεκαθαρίζοντας ότι το δικό του ΟΧΙ, το ΟΧΙ του λαού, δεν είναι συνενοχή με αυτήν ή οποιανδήποτε άλλη κυβέρνηση για το ξεπούλημα της χώρας και ότι το ίδιο ΟΧΙ που λέμε στην κάλπη θα το  λέμε και στους  δρόμους, όπου θα μας βρουν,  όταν από Δευτέρας θα δρομολογήσουν μια νέα σφαγή του λαού.

Ξεκάθαρα. Η απόφαση για άκυρο ήταν δίκοπο μαχαίρι που το κόμμα αναγκάστηκε να κρατήσει από την λεπίδα του, τραυματίζοντας το χέρι του.

Στην σχετική ανακοίνωση της ΚΕ του ΚΚΕ, διαβάζουμε: 

Ήταν πολιτική στάση αρχών, έδινε πολιτικό μήνυμα στο λαό, να μην υποκύψει σε όλα τα εκβιαστικά διλήμματα, είτε προέρχονταν από την τρόικα είτε από την κυβέρνηση και τα άλλα αστικά πολιτικά κόμματα. Για να μην προσμετρηθεί το "ΟΧΙ" του -με όποιο περιεχόμενο - με το "ΝΑΙ" στην ΕΕ, στη συμφωνία, είτε με βάση την πρόταση των "εταίρων" είτε της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ.

Το κλειδί στην παραπάνω θέαση βρίσκεται στον αφορισμό "με όποιο περιεχόμενο"  που υπογράμμισα παραπάνω. Το αν αυτό συνέβαλε στο να  "μην υποκύψει σε όλα τα εκβιαστικά διλήμματα" ο λαός, το αφήνω στην κρίση του αναγνώστη. Θα προσθέσω μόνο αυτό: ήταν  αναμφίβολο ότι, είτε με επιλογή άκυρου, είτε με στήριξη του ΟΧΙ, τo KKE δεν θα ήταν πειστικό για μια μερίδα των ψηφοφόρων του (όσο για το ποια ήταν η θέση αρχών, αναρωτιέμαι αν αυτό κρίνεται από το αποτέλεσμα).  Τελικά επέλεξε, αν ποτέ αναλογίστηκε  ότι και το άκυρο ήταν αμφίσημο, την δυσκολότερη απόφαση, η οποία τελικά το έφερε σε απομόνωση από το κύριο όγκο της εργατικής τάξης που έκρινε ότι, λέγοντας ΟΧΙ, αρνήθηκε να υποκύψει στον εκβιασμό των αστών.

Απέναντι στο ΚΚΕ, η αστική Τάξη και οι πάτρωνές της στην ΕΕ καλά κατάλαβαν την διαφορά μεταξύ Ναι και Όχι – γι αυτό δεν καλούσαν για άκυρο, αλλά λύσσαξαν υπέρ του Ναι.

Να γίνει ξεκάθαρο: Για τη ζοφερή τροπή της πεντάμηνης πλοκής έως το δημοψήφισμα και το αδιέξοδο στο οποίο κατέληξε ο λαός, φταίει ο Σύριζα. Η γλοιώδης, εμετική στάση της  σοσιαλδημοκρατίας δικαιολογεί την αγανάκτηση από την μεριά του αφυπνισμένου μέρους της εργατικής τάξης. Δυστυχώς, απ' αυτό δεν έβγαινε ποτέ  το πόρισμα ότι, εφόσον φταίει , θα υποστεί και την δέουσα τιμωρία για το έγκλημα του. Η στάση του ψηφοφόρου μπροστά στην κάλπη δεν αφορούσε την τύχη της σοσιαλδημοκρατίας αλλά την τύχη του ίδιου, ή την τύχη του λαού και ειδικά της εργατικής. τάξης. Εκ των πραγμάτων, το δίλημμα (όπως το έθεσε και το ΚΚΕ περίπου), από «μνημόνιο με μικροεκπτώσεις ή μνημόνιο με τιμωρητικές επιπρόσθετες κυρώσεις», εξελίχτηκε και στο αν «θα υποκύψει ο λαός στον εκβιασμό και την τρομοκρατία ή Όχι». Το Όχι, κατέστη μήνυμα αντίστασης και ανυπακοής για ένα σημαντικό κομμάτι του λαού, και δεν συνάδει εξ’ ολόκληρου με την αηδιαστικά συμβιβαστική στάση του Σύριζα και το πώς είχε  πρόθεση να  χρησιμοποιήσει το αποτέλεσμα.  Το Όχι έστειλε το ηχηρό μήνυμα στους Ευρωπαίους Ιμπεριαλιστές και στα εγχώρια δουλικά τους: ‘ως εδώ και μη παρέκει’.  

Η απόφαση του κόμματος για την στάση του στην κάλπη δεν μπορούσε να εξαρτηθεί επίσης και από μιαν εκτίμηση  του ρίσκου να  βρεθεί σε σοβαρή παραφωνία με τον κύριο όγκο της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων. Ήταν σωστή για την στιγμή που πάρθηκε. Και, σίγουρα , αφού πάρθηκε δεν μπορούσε να αλλάξει . Για μεγάλο μέρος των ψηφοφόρων του όμως, Φοβάμαι, πως στην πορεία, η ίδια απόφαση θεωρήθηκε  βιαστική ή ανεπαρκώς διορατική. Θα ήταν λάθος του ΚΚΕ τώρα, όμως, έστω και αργά,  να υποτιμήσει τον χαρακτήρα του ΟΧΙ, διότι αυτό θα ενίσχυε την ερμηνεία  (που βολεύει τον Σύριζα και όλο το φιλοευρωπαϊκό μπλοκ) ότι το Όχι δεν ήταν άλλο τίποτε από, απλά,  «ψήφος εμπιστοσύνης στον Τσίπρα». 

Ιδωμένο μέσα στο παραπάνω πλαίσιο αναφοράς (εννοώ την διαφοροποίηση του αρχικού περιεχομένου του δημοψηφίσματος στο έδαφος ενός αδυσώπητου ιδεολογικού και ψυχολογικού πόλεμου), όπως κι αν το εκλογικεύσεις, δεν αναιρείται το γεγονός ότι το διπλό ΟΧΙ του ΚΚΕ δεν θα μετρούσε διπλά. – θα μετρούσε σαν άκυρη ψήφος, η οποία όμως δεν ακύρωνε το πιο σύνθετο δίλημμα του λαού. Η άρνηση του κόμματος να δώσει τη δική του ερμηνεία στο Όχι (όχι την κυβερνητική), να αντιπαρατεθεί σ’ αυτό που έκαναν οι αστοί, αλλά από την αντίθετη κατεύθυνση, ψηφίζοντας έγκυρο ΟΧΙ, ανοίγει διάπλατα την πιθανότητα να χρησιμοποιηθεί (χρησιμοποιείται ήδη) προπαγανδιστικά εναντίον του.  Διότι εύκολα παρερμηνεύεται  ότι «παρά την ρητορική του ενάντια στην ΕΕ και τον ιμπεριαλισμό, στο ‘δια ταύτα’ αρνείται ψηφίσει ενάντια στους χρηματιστές και ιμπεριαλιστές που κρατούν τη χώρα δέσμια έναντι λύτρων». Εύκολα παρερμηνεύεται ότι έπραξε  σαν να αδιαφορεί, όχι τόσο αν θα ματώσει πιο πολύ ο λαός, αλλά αν θα υποκύψει στον εκβιασμό της πλευράς ελληνόφωνων αρχιραγιάδων που τάσσονται με το πλέον απροκάλυπτο τρόπο υπέρ της υποτέλειας, και της κλίκας των ανδρείκελων του χρηματιστικού κεφαλαίου που κουμαντάρουν την ΕΕ. Λέω «παρερμηνεύεται» διότι δεν πιστεύω ότι το ΚΚΕ μπορεί να κατηγορηθεί δικαίως ως ένοχο οπορτουνισμού, ή για το κρίμα μιας τέτοιας αδιαφορίας. 

Θεωρώ ότι πολλοί ψηφοφόροι του, έστω κι αν είναι λιγότεροι από αυτούς που οι σφυγμομετρήσεις μας λένε (π.χ. πάνω από το 86% κατά την έρευνα του Public Issue) δεν το ακολούθησαν, προτιμώντας να εκφράσουν την αντίθεση τους στην ΕΕ και στους εδώ υπηρέτες τους, κι όχι να την ακυρώσουν στην πρώτη ευκαιρία που τους δόθηκε ποτέ να πουν ΟΧΙ στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ακόμα κι αν δεν ψήφιζε ολόκληρος ο λαός για αποδέσμευση, (με τους όρους που το ΚΚΕ, και σωστά, θεωρεί απαραίτητους).Ψηφίσαν ΟΧΙ διότι θεώρησαν ότι αυτό ήταν η πιο ηθική ή η πλέον αποτελεσματική στάση,  κόντρα στο ορυμαγδό και την υστερία αυτών που απροκάλυπτα απαιτούσαν  υποταγή, υποτέλεια και δουλικότητα προς την ΕΕ. 

Η άποψη ψηφοφόρων του ΚΚΕ ότι ήταν λάθος η απόφαση του κόμματος για άκυρα δεν κρέμεται κατ’ ανάγκη πάνω στην αντίληψη ότι «το ‘Ναι’  θα πληρωνόταν πιο ακριβά απ' την εργατική τάξη», αν και όντως θα ήταν εξουσιοδότηση των αστών να γδάρουν πιο ανελέητα τους εργάτες, έχοντας και μια επιπρόσθετη δικαιολογία ότι «η αριστερά έκανε την οικονομία της χώρας θάλασσα». Ούτε φυσικά, στην ψευδαίσθηση ότι ένα  Όχι θα μπορούσε ποτέ δώσει δύναμη στην κυβέρνηση να πετύχει κάτι καλύτερο. Το κόμμα προφανώς εκτίμησε ότι, ούτως ή άλλως, το αποτέλεσμα δεν θα έκανε καμία διαφορά ως προς το την σφαγή που θα επακολουθήσει,  και σ΄ αυτό έχει απόλυτο δίκιο. Πολλοί όμως απ’ τους φίλους  του που αρνήθηκαν να ρίξουν άκυρο, το έκαναν διότι άλλοι παράγοντες, πέραν του οικονομικού, αν σταθμίσθηκαν επαρκώς από το κόμμα, δεν απαντήθηκαν πειστικά.

Για το αν το μόνο επίδικο ήταν το οικονομικο-κοινωνικό (δηλαδή επιλογή μεταξύ δύο εκδοχών της ίδιας λιτότητας, όπως στενά, πιστεύω, ερμηνεύτηκε από το ΚΚΕ) ας σκεφτούμε το εξής. Οι οικονομικές διαφορές (μερικά εκατομμύρια διαφορά μεταξύ της πρότασης των δανειστών και «εταίρων» και αυτής της κυβέρνησης) δεν αιτιολογούν την άκρως αδιάλλακτη στάση των πρώτων που δρομολογούσαν έως και την πτώση της κυβέρνησης. Αναμφίβολα τους ενοχλεί η φευτο-αντίσταση της κυβέρνησης, διότι τους αναγκάζει να εκτεθούν ως αδιάλλακτοι. Η εκπαραθύρωση του Βαρουφάκη αυτό το νόημα έχει. Παράλληλα, η αδιαλλαξία τους αποσκοπεί στο να παραδειγματίσει τους θεατές του δράματος από άλλες χώρες, στέλνοντας μήνυμα ότι οποιαδήποτε αντίσταση στο επικρατόν δόγμα θα αποβεί ατελέσφορη. 

Επιπρόσθετα, πολλοί εκτιμούσαν σωστά πως η επικράτηση του «ΝΑΙ» πάλι δεν θα τιμωρούσε τον Σύριζα για την φάρσα ενός δημοψηφίσματος . Αντίθετα, θα του επίτρεπε ευκολότερα να συνεχίσει την χειραγώγηση των μεσαίων στρωμάτων και του μεγαλύτερου  μέρους της εργατικής τάξης με "αντιστασιακή" ρητορική και σαν θύμα σχεδίου για την ανατροπή του. Με τον Σύριζα πάλι στην αντιπολίτευση ‘να το παίζει αντίσταση’ και θύμα της αδιαλλαξίας του Ιερατείου της ΕΕ και να ζητά εκδημοκρατισμό της και επιστροφή στα ιδρυτικά ιδεώδη της ΕΕ, άραγε δεν έχουμε παρά μια ανακύκλωση του ίδιου παιγνιδιού;

Θα μου πεις: και σε τι είναι τα πράγματα καλύτερα τώρα; 

Η απάντηση είναι πως το  ΟΧΙ δεν θα άλλαζε την επιδίωξη κυβέρνησης και αντιπολίτευσης να επιτύχει μια συμφωνία επώδυνη για τον λαό.  Αλλά, είναι θετικό το  γεγονός ότι απονομιμοποιείται το ιδεολόγημα των αστών (και του Συριζα, παρά την ρητορεία του) ότι «μένουμε Ευρώπη, άνευ όρων και με οποιεσδήποτε συνέπειες»… Μήπως ένα «ΝΑΙ» δεν θα ήταν ένα ακόμα πλήγμα για το λαό, η μια επιβεβαίωση ανικανότητας του λαού να αντισταθεί; Η εκδίωξη του Σαμαρά είναι απόδειξη ότι η αστική τάξη έχει αναγνωρίσει έστω και άρρητα αυτήν την σημαντική ιδεολογική της ήττα, άσχετα αν θα παλέψει με νύχια και με δόντια για να αρνηθεί αυτό το μήνυμα του δημοψηφίσματος. Και φυσικά, θα ήταν απαράδεκτο αυτό το μήνυμα να αρνηθεί να το αξιοποιήσει το ΚΚΕ, αναδεικνύοντας την  ιδεολογική ήττα των αστών.

Αδυνατώ να δεχτώ ότι μια ιδεολογική ήττα της αστικής τάξης, η οποία συνίσταται στην υποχώρηση του βασικού ιδεολογήματος της περί παραμονής στην Ευρωζωνη και ΕΕ με κάθε κόστος, δεν είναι κάτι σημαντικό! Ας ήμαστε σοβαροί. Το να αποτρέπεις τα χειρότερα για την εργατική τάξη και τον λαό δεν σε καθιστά αναμφίβολα κι αυτόματα «οπορτουνιστή».

Είναι σημαντικό επίσης ότι Το ΟΧΙ είναι Πύρρεια νίκη για τον Συριζα, οδηγώντας τον σε περαιτέρω «διαπραγμάτευση», για περισσότερη λιτότητα, νέο μνημόνιο και τελικά περαιτέρω φθορά του. Δεν ήταν άραγε κραυγαλέα εμφανές ότι, όσο συνεχίζεται ή ψευτοδιαπραγμάτευση τόσο ξεγυμνώνεται η πραγματική φύση της ΕΕ στα μάτια του λαού; Με ένα Σύριζα να προσποιείται πως θέτει όρια, παρά τις ατόφια φιλοευρωπαϊκές προθέσεις του, άραγε δεν εκτίθεται πιο ανάγλυφα η δική του δουλικότητα , όπως και το αποκρουστικό πρόσωπο των εταίρων του; Δεν φαίνεται πιο ανάγλυφα ότι  η παραμονής της χώρας σ' αυτόν τον λάκκο σαρκοβόρων καταντά να παίρνει την μορφή κατάστασης πολιορκίας;  Το «χαρτί Συριζα» συνεχίζει να καίγεται. Και ποιος θα επιθυμούσε επιβράδυνση αυτής της καύσης;

Μια παράπλευρη ζημιά για τους λάτρες της «Ευρώπης» είναι ότι έχει φθαρεί ίσως ανεπανόρθωτα ή ειδυλλιακή εικόνα της ΕΕ εξαιτίας της δήθεν διαπραγμάτευσης, και θα φθαρεί ακόμα όσο συνεχίζεται, έστω και για λίγο ακόμα, με όρους Σύριζα. Είναι αναπόφευκτο! Αυτό ήταν μια πολύ μεγάλη χάρη που έκανε ο Σύριζα στις δυνάμεις που στρέφονται κατά της πρόσδεσης της χώρας σ' αυτό το ιμπεριαλιστικό γραφειοκρατικό υπερκράτος, μια μεγάλη χάρη και στο ΚΚΕ, χωρίς εξαίρεση.

Το ΚΚΕ, προς τιμήν του, πήρε μιαν απόφαση να μην συμπαραταχθεί με το ‘ΟΧΙ’  των απατεώνων του Συριζα, παρότι η νίκη του ‘ΟΧΙ’ το συνέφερε (με στενά κομματικά κριτήρια). Έκανε, όπως πάντα, αυτό που θεώρησε τίμιο απέναντι στο ίδιο το κόμμα και το λαό. Ουδεμία αμφιβολία για αυτό.

Εντούτοις, εκφράζω το φόβο ότι ο συγκεκριμένος, μάλλον αψυχολόγητος και με στενά κριτήρια, τρόπος απάντησης στον διπλό εκβιασμό θα προκαλέσει μεγαλύτερη ζημιά από όφελος στο κόμμα (ελπίζω προσωρινά) και, ενδεχομένως, στην υπόθεση της μαχητικής ανασύνταξης της εργατική τάξης. Διότι η στάση του αυτή, αναπόφευκτα, το έφερε σε έντονη παραφωνία με το υπόλοιπο κομμάτι του λαού που ήθελε να πει ΟΧΙ στην ΕΕ.

Το ότι το ΟΧΙ πήρε καθαρά ταξικό χαρακτήρα είναι αναμφισβήτητο. Το ότι το ΟΧΙ θα το ερμήνευε η κυβέρνηση (κι η αντιπολίτευση) ως εντολή να επιτύχει συμφωνία με τους νταβατζήδες της, ήταν επίσης αναμενόμενο. Άλλα, από ένα σημείο και πέρα,  έπαψε να είναι επαρκής λόγος για να δικαιολογήσει το ΚΚΕ την αποχή του από μια προσπάθεια να δοθεί διαφορετικός χαρακτήρας σ’ αυτό. Διότι, όσο κι αν έκφρασε την αποφασιστικότητα των κομμουνιστών να μην πάρουν μέρος σ΄ ένα άθλιο παίγνιο της κυβέρνησης, τελικά το άκυρο, σαν απάντηση, ήταν προδιαγεγραμμένο, δεν θα μετρούσε σαν ψήφος κατά της λιτότητας, ούτε και κατά της ΕΕ που επιμένει εκβιαστικά να επιβάλλει λιτότητα και μάλιστα με παραδειγματικά εξευτελιστικούς όρους για την χώρα. Διότι το άκυρο δεν μπορούσε να εκφράσει την άρνηση της πλειοψηφίας του λαού να υποκύψει σ΄αυτον ακριβώς τον εκβιασμό, και την τρομοκρατία αυτών που τον πίεζαν να πει «ναι» σαν ραγιάς.

Για τους παραπάνω λόγους, θεωρώ ότι η στάση  του κόμματος, αντί να έχει αναδείξει την «ξεχωριστά» δική του δυναμική, ή την δυναμική της γενικότερης εναντίωσης κατά του Ευρωπαϊκού ιμπεριαλισμού πολύ πιθανόν να έχει συνεισφέρει, στην μετρίαση αν όχι μείωση και των δύο.

Ο μόνος τρόπος να μειώσει την περαιτέρω ζημιά τώρα, είναι να αναγνωρίσει ότι το όχι ήταν μια νίκη του λαού, διότι όντως  έδειξε αντίσταση και ανυπακοή στην κάλπη! Και να πει επίσης ότι τώρα αυτό που θα κάνει ουσιαστική την νίκη του λαού είναι να κατεβεί στους δρόμους, μαζί με το κόμμα σε αγώνα εναντίον της νέας σφαγής όπου ο Θριαμβευτής Τσίπρας και το σινάφι του, σαν πιστοί υπηρέτες της αστικής τάξης και του Ευρωπαϊκού ιδεώδους της,  έχουν δρομολογημένη για τον λαό.

Κατά κάποιο τρόπο, το κόμμα το κάνει αυτό με την Ανακοίνωση της ΚΕ του ΚΚΕ για το Δημοψήφισμα της 5ης Ιούλη.

«Απευθυνόμαστε στα εργατικά-λαϊκά στρώματα, που στη συντριπτική τους πλειοψηφία ψήφισαν ΟΧΙ, πιστεύοντας ότι έτσι απορρίπτουν τα αντιλαϊκά μέτρα, τη λιτότητα, που πίστεψαν ότι η οικονομική κρίση οφείλεται στην κακή διαχείριση, ότι για τη λιτότητα έφταιγαν μόνο οι προηγούμενες ελληνικές κυβερνήσεις και οι ευρωενωσιακοί σύμμαχοί τους και όχι και η σημερινή κυβέρνηση. Τους καλούμε να μην οδηγηθούν στην απογοήτευση, σε παραίτηση, σε νέα παθητική ανοχή απέναντι στην κυβέρνηση και τις επιλογές της. Τους καλούμε στους αγώνες της επόμενης μέρας, ενάντια στην επιδείνωση της ζωής του λαού».

Απομένει να αναγνωρίσει ότι το ΟΧΙ όντως ήταν έκφραση αντίστασης και ανυπακοής στην κάλπη, κι ότι δείχνει θετική αλλαγή στο φρόνημα του λαού. Με αυτό τον τρόπο μπορεί να ξανασυναντήσει τους ψηφίσαντες ΟΧΙ, αλλά όχι σαν «παραπλανημένους». Ανάμεσα τους είναι κι αυτοί που, με πλήρη επίγνωση του παιγνίου που παιζόταν,  θεώρησαν ότι το σοβαρότερο δίλημμα ήταν: ή να υποκύψουν σ’ αυτούς που θέλουν ένα λαό ραγιά και με τσακισμένο το ηθικό του, η να πουν ΟΧΙ αναδεικνύοντας ένα λαό που μπορεί αντισταθεί.