Το 'σπάσημο' της καρδιάς

Image borrowed from here

Αν το άτομο εμφανιστεί στον γιατρό με πέντε από τα παρακάτω συμπτώματα κατάθλιψης, καθίσταται ασφαλής η διάγνωση του ως πάσχοντα απο αυτήν την ασθένεια που τυραννά  ενα αυξανόμενο ποσοστό του πληθυσμού στις μέρες μας.

Το πρώτο σύμπτωμα που αναγνωρίζεται κοινώς σαν το κύριο χαρακτηριστικό της κατάθλιψης είναι  η επίμονη, βαθιά και παρατεταμένη θλίψη - η  μελαγχολία. Αυτο μπορεί να συνδυάζεται με συναισθήματα απόγνωσης, με απαισιοδοξία ή και απελπισία, Αυτά τα συμπτώματα όμως μπορεί να μην είναι εμφανή και να απωθούνται απο μηχανισμούς ψυχολογικής άμυνας, ενώ μια υποβόσκουσα κατάθλιψη κρύβεται πίσω απο άλλα, λιγότερο απειλητικά συμπτώματα. Οπότε, βαθύτερα, απωθημένα συναισθήματα σωματοποιούνται και εμφανίζονται σαν άλγη, πονοκέφαλοι, κράμπες, ή πεπτικά προβλήματα κ.α.

Τα παραπάνω συνήθως συνδυάζονται επίσης και με έντονο άγχος, το οποίο εμφανίζεται και ανεξάρτητα απ' αυτά, και του οποίου η ένταση και διάρκεια μπορεί να γίνει καταλύτης στην εμφάνιση άλλων καταθλιπτικών συμπτωμάτων και στο ξεδίπλωμα πλήρους κλινικής κατάθλιψης.

Άλλα συμπτώματα είναι:

• Αισθήματα ενοχής, αναξιότητας, 
• Δυσκολία συγκέντρωσης,. 
• Δυσκολία μνήμης, ανάκλησης λεπτομερειών 
• Δυσκολία λήψης αποφάσεων 
• Κόπωση και μειωμένη ενέργεια 
• Αισθήματα ανικανότητας, το άτομο συχνά αισθάνεται άχρηστο 
• Αϋπνία, το άτομο ξυπνά νωρίς το πρωί, ή κοιμάται υπερβολικά.
• Άγχος, ανησυχία, εκνευρισμός
• Απώλεια ενδιαφέροντος για δραστηριότητες ή χόμπι.
• Απώλεια της όρεξης ή και υπερκατανάλωση τροφής απο αμηχανία ή νευρικότητα ή σαν διέξοδος από συναισθήματα ελλείμματος απολαύσεων, χαράς
• Συναίσθημα κενότητας
• Πτώση του λίμπιντο, έως και ανηδονία
• Αύξηση εξάρτησής σε ουσίες (Νικοτίνη, φάρμακα, κτλ)
• Απώλεια του νοήματος της ζωής
• Σκέψεις αυτοκτονίας, απόπειρες αυτοκτονίας και ενίοτε με επιτυχία.

Χωρίς να παραβλέπονται ενδογενείς παράγοντες (ο τρόπος με τον οποίο  είναι 'καλωδιωμενος' ο εγκέφαλος του ατόμου, η ιδία ηλεκτροχημική λειτουργία του εγκεφάλου του που το κάνει περισσότερο ή λιγότερο επιρρεπή να αναπτύξει καταθλιπτικά συμπτώματα), είναι αναμφισβήτητο οτι οι συνθήκες ζωής στην σημερινή καπιταλιστική κοινωνία είναι στρεσογόνες και καταθλιπτικές για την πλειονότητα των ανθρώπων.

Στην χώρα μας, για παράδειγμα, ας αναρωτηθεί ο αναγνώστης, πόσα απο τα παραπάνω καταθλιπτικά συμπτώματα προκαλούνται άμεσα, είναι αναμφισβήτητο αποτέλεσμα συγκεκριμένων πολιτικών με αντίκτυπο σε μια μεγάλη μερίδα του κόσμου; Σίγουρα περισσότερα απο πέντε. Η πολιτική λοιπόν αρρωσταίνει σοβαρά, και σε μαζική κλίμακα, τον Έλληνα πολίτη. Είναι ξεκάθαρα εγκληματική - και το λέω αυτό χωρίς καμιά 'ποιητική μεταφορά' στην χρήση της λέξης 'εγκληματικη'.

Πέραν της τρομακτικής σπατάλης, σύμπτωμα αλλά και αίτιο της μαζικής κατάθλιψης που μεταδίδεται στον πολίτη άμεσα απο την πολιτική, πέραν της καθημερινής κόλασης στην οποία καταδικάζεται ο πιο ευάλωτος συμπολίτης μας, η κατάθλιψη σκοτώνει, μειώνει το προσδόκιμο ζωής του πληγέντα.

Πάρε, για παράδειγμα, την σχέση κατάθλιψης και σοβαρών καρδιακών παθήσεων. Μια περαστική πλοήγηση στην Google με τιτλο  'depression and heart disease' αρκεί για στοιχεία που αφορούν την συσχέτιση κατάθλιψης και αυξημένης νοσηρότητας και θνησιμότητας σε μια ποικιλία των καρδιακών παθήσεων. Και δεν είναι η μόνη περιοχή σοβαρών παθήσεων με τις οποίες συσχετίζεται η κατάθλιψη.

Θα σταθώ λίγο, κλείνοντας, στο πως επηρεάζεται η καρδιά απο την κατάθλιψη, κάνοντας παράκαμψη προς το χώρο της συμβολικής χρήσης της λέξης 'καρδια'. Είναι γεγονός ότι, απο μια σκοπιά, ένα αποτέλεσμα των εξελίξεων είναι μια 'αποκαρδίωση'  η οποία χαρακτηρίζει μεγάλη μερίδα ανθρώπων, και εντονότερα τα θύματα αυτής της κανιβαλικής επίθεσης των ισχυρών εναντίον των αδυνάμων, τα θύματα (με υπογράμμιση) που δεν εμπνέονται απο ιδέες επαναστατικής αλλαγής, τα θύματα του κεφαλαίου απο τον χώρο της εργασίας που υστερούν σε ταξική συνείδηση και βουλιάζουν στην μοιρολατρία. 'Με τι καρδιά' λοιπόν να αντιδράσουν, να ξεσηκωθούν αυτοί που, βυθισμένοι στις δεισιδαιμονίες και την μοιρολατρία τους, δεν βλέπουν άλλο από την Σκύλα που τους ξεσκίζει τις σάρκες και την Χάρυβδη που υπόσχεται την λύτρωση τους, πλην όμως τους φαντάζει σαν μια ακόμα πιο φρικαλέα χίμαιρα; 'Με τι καρδιά', επίσης κι εσύ να τους ορίσεις ως ' χαμένα υποκείμενα', που (εννοούμενα όχι μεταφορικά, σαν ύβρις, αλλά στη κυριολεξία) όντως είναι,  χωρίς να επιδεινώσεις το ρήγμα, συμβολικό και μη, που υπάρχει μεταξύ σας;

✴✴✴✴✴

ΥΓ

Στην αγγλική χρησιμοποιείται η μεταφορική έκφραση 'it's breaking my heart' ['μου σπάει την καρδιά' - στην κυριολεξία, με καταθλίβει] σε αναφορά με, ή στην θέα ενός θλιβερού συμβάντος ή μιας μεγάλης απώλειας. Αυτό το 'σπασημο' της καρδιάς δεν είναι απλά η απόρροια ενός εκ προ μελέτης εγκλήματος, είναι και μια στρατηγική επιδίωξη, μου επισήμανε μια φίλη με την οποία συζήτησα το θέμα. Και πράγματι, ο καταθλιπτικός, με την ενέργεια του να αναλώνεται στο προσωπικό του αδιέξοδο, δύσκολα επαναστατεί.