Ο καθένας με τους φίλους του, και εφ' ω ετάχθη...

Σήμερα, Πέμπτη 25 Απριλίου, επέτειο της Επανάστασης των Γαριφάλων, μεταβαίνει στην Πορτογαλία ο Αλέξης Τσίπρας, όπου, μεταξύ άλλων  θα έχει μια σειρά συναντήσεων και επαφών με κόμματα και θεσμικούς φορείς της Πορτογαλίας. Μια μεγάλη πολιτική φιγούρα στην λίστα των συναντήσεων (ποιος άλλος; θα το μαντεύατε και να μην το ξέρατε)  είναι και ο Μάριο Σοάρες, ο αρχισοσιαλισταράς.

Για όσους δεν θυμούμαι η δεν ξέρουν, ευτυχώς, ο σημερινός Ρίζος που ξέρει, μας θυμιζει:

ο Μάριο Σοάρες υπήρξε βασικός αρχιτέκτονας των σχεδιασμών της άρχουσας τάξης και του ιμπεριαλισμού κατά την «Επανάσταση των Γαριφάλων». Με πλατιά πολιτική και οικονομική στήριξη από τις ΗΠΑ και την Ευρωπαϊκή Σοσιαλδημοκρατία, έπαιξε κεντρικό ρόλο ως επικεφαλής του Σοσιαλιστικού Κόμματος στην ανάσχεση του λαϊκού κινήματος στην Πορτογαλία και την επικράτηση της αντεπανάστασης. Στη διάρκεια της δικτατορίας, το 1968, δήλωνε ετοιμότητα να συνεργαστεί με τη φασιστική κυβέρνηση Καετάνο, ενώ δυο φορές συμμετείχε ως υποψήφιος στις «εκλογές» - οπερέτα του καθεστώτος. Καθόλου παράξενο που παράγοντες του καθεστώτος προσέβλεπαν να παίξει το ρόλο «γέφυρας» με τους φιλελεύθερους αστούς για μια «ειρηνική μετάβαση».

***

Κατά την εξέλιξη της «Επανάστασης των Γαριφάλων», βεβαίωνε την Ευρωπαϊκή Σοσιαλδημοκρατία και τον ιμπεριαλισμό ότι το Σοσιαλιστικό Κόμμα είναι «η μόνη δύναμη στη χώρα ικανή να αντισταθεί στους κομμουνιστές». Σιγόνταρε τις αντικομμουνιστικές δυνάμεις και το κύμα ενορχηστρωμένων επιθέσεων ενάντια στους κομμουνιστές το καλοκαίρι του 1975, με οργανωμένες επιθέσεις, βόμβες και εμπρησμούς σε γραφεία του ΠΚΚ, τα οποία αποκάλεσε «αυθόρμητες αντιδράσεις», «γνήσια λαϊκή αγανάκτηση» και «λαϊκή απόρριψη του κομμουνισμού». Επαιξε ενεργό ρόλο στην προετοιμασία της αντεπανάστασης σε ανοικτή γραμμή με τα κέντρα του ιμπεριαλισμού. Το Σεπτέμβρη του 1974, απευθυνόμενος στην υποδιευθύντρια της CIA, Βάλτερς, ζητούσε «πάνω απ' όλα κατανόηση και πολιτική στήριξη των ΗΠΑ (...) να βοηθήσουν την Επανάσταση των Γαριφάλων να είναι πραγματικά δημοκρατική», ενώ ο Βρετανός ΥΠΕΞ, Τζέιμς Κάλαχαν, διαβεβαίωνε τον Κίσινγκερ ότι πρόκειται για άνθρωπο της εμπιστοσύνης του. Συμμετείχε ενεργά στη διαμόρφωση του «Σχεδίου Κάλαχαν» που προέβλεπε συντονισμένη δράση της ΜΙ6 και της CIA σε περίπτωση κομμουνιστικής αντίστασης στο αντεπαναστατικό εγχείρημα.

***

Υπήρξε εχθρικός απέναντι σε ριζοσπαστικά εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα και υποστηρικτής ακραία αντιδραστικών δυνάμεων στις πρώην πορτογαλικές αποικίες, όπως η αγκολέζικη UNITA. Χρόνια μετά, αποκάλυψε ο ίδιος τις στενές επαφές και τις φιλικές σχέσεις που είχε με τον περιβόητο Καρλούτσι, τον πράκτορα της CIA, ο οποίος στάλθηκε ως πρέσβης των ΗΠΑ στην Πορτογαλία για να «τακτοποιήσει» τα πράγματα. Είναι όντως ο άνθρωπος στον οποίο αξίζει να υποβάλει τα σέβη του ο οπορτουνισμός, με την αφορμή της 25ης Απρίλη. Πάντως οφείλουμε να αναγνωρίσουμε τη συνέπεια του οπορτουνισμού στη στήριξη της αντεπανάστασης. Δεν είναι τυχαίο ότι την περίοδο που συζητάμε, ο Μάριο Σοάρες ήταν αγαπητό παιδί των αποστατών του ευρωκομμουνισμού και ιδιαίτερα των κορυφαίων του εκπροσώπων, Καρίγιο και Μπερλίνγκουερ, που σε όλες τις κρίσιμες στιγμές «άδειασαν» τις λαϊκές δυνάμεις στην Πορτογαλία, συντασσόμενοι με τη σοσιαλδημοκρατία, τους αστούς και την αντίδραση για τη σωτηρία και τη σταθεροποίηση της αστικής εξουσίας:

• Οταν οι Πορτογάλοι κομμουνιστές επέλεγαν τη γραμμή της λαϊκής εξέγερσης για την ανατροπή της δικτατορίας, ο Καρίγιο τους συμβούλευε να μην κάνουν τίποτα γιατί θα έθεταν σε κίνδυνο την «ειρηνική δημοκρατική μετάβαση» στην Ισπανία.
• Οταν το ΝΑΤΟ συγκροτούσε την «Επιτροπή Κρίσεων» για την παρακολούθηση των εξελίξεων σε Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία και Ελλάδα και απειλούσε ένοπλη επέμβαση στην Πορτογαλία, ο Μπερλίνγκουερ στο 14ο Συνέδριο του ΙΚΚ πετούσε στον κάλαθο των αχρήστων τη θέση για έξοδο από το ΝΑΤΟ.
• Οταν οξυνόταν η ταξική πάλη στην Πορτογαλία την άνοιξη του 1975, Μπερλίνγκουερ και ΙΚΚ υιοθετούσαν τις συκοφαντίες για δήθεν αντιδημοκρατικές μεθόδους του Πορτογαλικού ΚΚ. Μάλιστα έφτασαν να καταλογίζουν στους Πορτογάλους κομμουνιστές... έλλειμμα διεθνισμού γιατί με τη στάση τους δε συνέβαλαν στη σούπα του «ιστορικού συμβιβασμού» ενόψει και των ιταλικών εκλογών του Ιούνη 1975.

***

Η εργατική τάξη, οι λαϊκές δυνάμεις, στις 25 Απρίλη τιμούν τη λαϊκή εξέγερση που ανέτρεψε τη δικτατορία, άνοιξε το δρόμο στην απελευθέρωση των λαών των αποικιών και συντάραξε την εξουσία των μονοπωλίων. Τιμούν την πρώτη τους μάχη να σπάσουν τα δεσμά της εκμετάλλευσης και να βάλουν πλώρη για μια άλλη κοινωνία. Από την άλλη οι αστοί, το πολιτικό τους προσωπικό, οι οπορτουνιστές, την ίδια μέρα στην ουσία πανηγυρίζουν γι' αυτό που σήμανε η 28η Σεπτέμβρη, η 11η Μάρτη, η 25η Νοέμβρη: Την επικράτηση της αντεπανάστασης και την παραμονή της Πορτογαλίας στα δεσμά του καπιταλισμού, του ΝΑΤΟ και της ΕΕ. Ο καθένας με τους φίλους του, λοιπόν, και εφ' ω ετάχθη...